بخش دوم مقاله «چرا ترور یک دانشمند توسط اسرائیل هیچ تأثیری بر برنامه هسته ای ایران نخواهد داشت؟ ترامپ و نتانیاهو و محمد بن سلمان به دنبال بستن راه جو بایدن برای بازگشت به برجام هستند. ترامپ در چند هفته باقی مانده همچنان گزینه حمله نظامی به تأسیسات هسته ای ایران را دنبال خواهد کرد.»
داریل کیمبال، مدیر اجرایی انجمن کنترل تسلیحات، در واشنگتن معتقد است: «مهمترین نکته این است که ایران امروز دانش لازم برای ساخت سلاح هستهای را دارد، اما فاقد مواد اورانیوم یا پلوتونیوم بسیار غنی شده است. هر نقشی که آقای فخری زاده در برنامه هستهای ایران داشته باشد، ترور وی تأثیر مهمی بر توانایی ایران در جمع آوری اورانیوم غنی شده بیشتر نخواهد داشت. این برنامه غنی سازی تحت نظر سازمان انرژی اتمی ایران قرار دارد، سازمانی که علی اکبر صالحی، فارغ التحصیل ام آی تی رئیس آن است. صالحی در دو سالی که دیپلماسی بین المللی منجر به توافق هستهای با ایران شد، یکی از اعضای اصلی تیم ایرانی بود. وی و سازمانش در ژانویه توسط دولت ترامپ تحریم شدند.»
به گفته یک تحلیلگر، از آنجایی که ایران اکنون دانش فنی لازم را دارد، دیگر هیچ دانشمند خاصی در ساخت و یا توسعه این برنامه نقش کلیدی ندارد. اینکه ایران به سمت ساخت بمب برود یا نه تصمیمی سیاسی است که باید توسط شورای عالی امنیت ملی اتخاذ و سپس برای تأیید نهایی به آیت الله خامنهای ارائه شود. این همان روند تصمیم گیری است که منجر به توافق در مذاکرات با آمریکا در سال ۲۰۱۳ و در نهایت توافق هستهای شد.
عواقب داخلی ترور فخری زاده میتواند تأثیرگذارتر از خود عملیات باشد. کیهان از دولت خواست که در اقدامی بازدارنده به حیفا، شهر بندری اسرائیل حمله کند، چرا که آمریکا، رژیم اسرائیل و عوامل آن به هیچ وجه آماده شرکت در یک جنگ و یک رویارویی نظامی نیستند.
ترور فخری زاده بعد از آن صورت گرفت که سال گذشته آمریکا دست به ترور قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس زد. مدتهاست که تهران می گوید آمریکا و اسرائیل دست در دست هم به اقدامات ضد ایرانی مبادرت میورزند. اگرچه رئیس جمهور ترامپ یک روایت تایمز در باره ترور و دو توییت را به زبان انگلیسی و عبری توسط یک روزنامه نگار اسرائیلی بازتوییت کرد، اما کاخ سفید رسما در مورد ترور فخری زاده واکنشی نشان نداد.
از آنجا که ترامپ توافق هستهای را کنار گذاشت و تحریمهای اقتصادی علیه ایران را از سر گرفت، در سال ۲۰۱۸، دولت وی یک برنامه فشار حداکثری را برای متقاعد کردن جمهوری اسلامی به نشستن دوباره پای میز مذاکره از سر گرفت. دولت ترامپ اعتقاد داشت که این توافق جدید باید برنامه موشکی ایران، پشتیبانی از شبه نظامیان، حضور در خاورمیانه و حقوق بشر را در بر گیرد. دولت آمریکا دهها موسسه، بانک، بنیاد و وزارتخانه و وزرای دولتی ایران را تحریم کرده و تهدید کرد که کشورها و شرکتهای شخصی ثالثی که با ایران تجارت میکنند را هم تحریم میکند. تاکنون، استراتژی فشار حداکثری ترامپ شکست خورده و ایران به دنبال پیروزی بایدن در انتخابات خواستار اطمینان از لغو تحریمها برای هرگونه مذاکره تازهای شده است.
از زمان ترور فخری زاده، سوالی که به طور فزاینده ای در واشنگتن و در خاورمیانه مطرح میشود، در مورد انگیزه این اقدام است: آیا این حمله که اکنون به طور گستردهای به اسرائیل نسبت داده میشود، قصد داشته تنها یک متخصص را ترور کند یا به طور گسترده تر به دنبال تضعیف برنامه دولت بایدن برای همکاری مجدد با ایران بوده و یا اصلا هر دو هدف را دنبال میکرده است؟ رئیس جمهور منتخب آمریکا، جو بایدن بارها گفته که میخواهد به توافق هستهای برگردد.
ریدل، مقام سابق آمریکایی، گفت: «من فکر میکنم مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریكا، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی قاطعانه به دنبال راهی برای جلوگیری از بازگشت بایدن به برجام هستند.»
در اوایل این ماه، پمپئو به اسرائیل و عربستان سعودی سفر و گزارش شد که با نتانیاهو و بن سلمان دیدار کرده است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان این دیدار بیشتر از تلاش برای عادی سازی روابط بین اسرائیل و عربستان، تلاشی مشترک علیه ایران بوده است. ریدل گفت كه دولت ترامپ و مقامات سعودی مشتاقانه به دنبال خنثی كردن تلاش بایدن برای بازگشت به نوع دیپلماسی هستند كه طی سالهای دولت اوباما در قبال ایران اتخاذ میشد. ریدل گفت: «سال ۲۰۱۶ جان كری هر هفته با همتای ایرانی خود تماس میگرفت و با او تلفنی صحبت میكرد و این فوق العاده بود. سعودیها و اسرائیلیها به دنبال آن هستند که از تکرار این اتفاق جلوگیری کنند.»
🔴
@gamedovomeenqelab