💐🌿💐🌿💐🌿💐🌿💐🌿
🌱تفسيرآیه ۱۷۸سوره البقره : قصاص مايۀ حيات شماست!
از اين آيه به بعد يك سلسله از احكام اسلامى مطرح مى‌شود:
🌱 نخست از مسألۀ حفظ احترام خونها آغاز مى‌كند، و خط بطلان بر آداب و سنن جاهلى مى‌كشد، مؤمنان را مخاطب قرار داده چنين مى‌گويد: «اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد حكم قصاص در مورد كشتگان بر شما نوشته شده است» (يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصاصُ فِي الْقَتْلى) . انتخاب واژۀ «قصاص» نشان مى‌دهد كه اولياء مقتول حق دارند نسبت به قاتل همان را انجام دهند كه او مرتكب شده. ولى به اين مقدار قناعت نكرده، در دنبالۀ آيه مسألۀ مساوات را با صراحت بيشتر مطرح مى‌كند و مى‌گويد: «آزاد در برابر آزاد، برده در برابر برده، و زن در برابر زن» (الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَ الْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَ الْأُنْثى بِالْأُنْثى) .
🌱 البتّه اين مسأله دليل بر برترى خون مرد نسبت به زن نيست و توضيح آن خواهد آمد.
🌱 سپس براى اين كه روشن شود كه مسألۀ قصاص حقّى براى اولياى مقتول است و هرگز يك حكم الزامى نيست، و اگر مايل باشند مى‌توانند قاتل را ببخشند و خونبها بگيرند، يا اصلاً خونبها هم نگيرند، اضافه مى‌كند: «اگر كسى از ناحيۀ برادر دينى خود مورد عفو قرار گيرد (و حكم قصاص با رضايت طرفين تبديل به خونبها گردد) بايد از روش پسنديده‌اى پيروى كند (و براى پرداخت ديه طرف را در فشار نگذارد) و او هم در پرداختن ديه كوتاهى نكند» (فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ فَاتِّباعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَداءٌ إِلَيْهِ بِإِحْسانٍ) .
🌱در پايان آيه براى تأكيد و توجّه دادن به اين امر كه تجاوز از حدّ از ناحيه هر كس بوده باشد مجازات شديد دارد مى‌گويد: «اين تخفيف و رحمتى است از ناحيه پروردگارتان، و كسى كه بعد از آن از حدّ خود تجاوز كند عذاب دردناكى در انتظار او است» (ذلِكَ تَخْفِيفٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ رَحْمَةٌ فَمَنِ اعْتَدى بَعْدَ ذلِكَ فَلَهُ عَذابٌ أَلِيمٌ) .
🌱اين دستور عادلانه «قصاص» و «عفو» از يك سو، روش فاسد عصر جاهليّت را كه همچون دژخيمان عصر فضا، گاه در برابر يك نفر صدها نفر را به خاك و خون مى‌كشيدند محكوم مى‌كند.
🌱 از سوى ديگر راه عفو را به روى مردم نمى‌بندد،
🌱و از سوى سوّم مى‌گويد بعد از برنامه عفو و گرفتن خونبها هيچ يك از طرفين حقّ تعدّى ندارند، بر خلاف اقوام جاهلى كه اولياى مقتول گاهى بعد از عفو و حتّى گرفتن خونبها قاتل را مى‌كشتند!
🌱امّا جنايتكارانى كه به جنايت خود افتخار مى‌كنند و از آن ندامت و پشيمانى ندارند نه شايستۀ نام برادرند و نه مستحقّ عفو و گذشت!
📚برگزیده تفسیر نمونه جلد اول
💐🌿💐🌿💐🌿💐🌿
🆔eitaa.com/ghadir_ch