قلعه خیابان؛ مهیای گام دوم
حسین کمیلی، مسئول نهاد آبادانی و پیشرفت حاشیه شهر مشهد
روزنامه قدس ۲۱ خرداد ۱۴۰۲
اگر بیانیه گام دوم، مهمترین سند برای کشور در ۴۰سال آینده باشد، «قلعه خیابان» یا همان شهرک شهید باهنر مشهد، جایگاه ویژهتری از بسیاری محلات شهری مشهد در تحقق مأموریتها و اهداف این سند خواهد داشت چون:
۱. قلعه خیابان، ایران کوچک است؛ رنگین کمانی است از اقوام مختلف ایرانی؛ حداقل اقوام شرق ایران را میتوان به راحتی در قلعه خیابان یافت و این اقوام چند دهه است که دارند در کنار هم زندگی میکنند. البته اگر حضور مهاجران افغانستانی در این محله را نیز به ظرفیتها و ویژگیهای قلعه خیابان اضافه کنیم؛ محله را از بُعد ملی فراتر برده و ظرفیتهای منطقهای و جهانی آن را نمایان میکند. گام دوم، گام حرکت به سمت «تمدنسازی اسلامی» است و بدون اجرای الگوهای فراگیر زندگی در بین اقوام، مذاهب و ملل مختلف مسلمان، به تمدنسازی نزدیک نخواهیم شد بنابراین قلعهخیابان محله ویژهای برای تمرین، تحقق و شکوفایی ظرفیتهای تمدنی است به همین خاطر یک محله مهم در گام دوم انقلاب به حساب میآید.
۲. قلعه خیابان برخی ویژگیهای اصیل مشهدی را دارد و به همین خاطر از برخی محلات متمایز میشود؛ مثلاً در قلعه خیابان، «خدمت» به زائران یک ویژگی نسبتاً جمعی است که بخش بزرگی از اهالی را درگیر میکند؛ آخر ماه صفر که میشود، برای استقبال از زائران پیاده حضرت رضا(ع) یک فضای محلی از نذر و کمک تا اختصاص خانهها برای اسکان زائران تا موکب پذیرایی و... شکل میگیرد؛ خب اگر محلهای در مشهد برای خدمت به زائران همت نداشته باشد چه فرقی میکند که این محله در مشهد باشد یا شهرهای دیگر؟ حالا به این ویژگی، اهمیت تاریخی و معنوی عبور حضرت رضا(ع) از مرو و سپس سرخس تا توس را هم اضافه کنید که جاده سرخس فعلی که قلعهخیابان هم در ابتدای آن قرار دارد، متبرک به این ویژگی است. مشهد به شهادت حضرت رضا(ع) است که «مشهد» است بنابراین هر آنچه به ایشان منتسب باشد اهمیت دارد. پس اهمیت دوم قلعه خیابان در گام دوم انقلاب، نقشی است که در تقویت «اخلاق و معنویت» ایفا خواهد کرد.
۳. در قلعه خیابان الگوهایی از حیات و زندگی به چشم میخورد که ممکن است در بسیاری از محلات مشهد رنگ باخته باشند و از نظر مشهد بودن و شهر اسلامی بودن و زندگی اسلامی بودن، این ویژگیها مهماند. احترام به بزرگترها، قناعت، سطوحی از همکاری و همسایگی حقیقی، صله ارحام، حیا و نجابت و غیرت و... در قلعه خیابان وجود دارند. یکی دیگر از اهدافی که گام دوم به دنبال آن است تحقق «سبک زندگی» دینی است که گوشههایی از آن هم اکنون در قلعه خیابان محقق است و اتفاقاً بسیاری از دیگر محلات هستند که دیگر اثری از روابط همسایگی اسلامی و همکاری و... در آنها مشاهده نمیشود و به آنها نمیشود محله شهر امام رضا(ع) گفت! بنابراین اگر با شاخصهای درست نگاه کنیم، قلعه خیابان برای تبدیل شدن به محله اسوه گام دومی مهیاتر است.
@ghale_khiaboon