🔴 ماه رمضان در زمانه قاجار 💢به جز مقدسینی که قبل از افطار راهی مسجد می‌شدند و آنها که دم صبح هم همین کار را می‌کردند، دسته سومی هم بودند که شب را به قمار صبح می‌کردند و می‌گفتند؛ اگر به این سرگرمی مشغول نشوند، ناچارند بخوابند و روز دیگر خواب نمی‌روند و روزه برای آنها مشکل خواهد شد. این دسته بیشتر اعیان زادگان بودند ولی در هر حال روزه را می‌گرفتند، چون اگر نمی‌گرفتند، در خانه خودشان هم، جا نداشتند. 👤 مرحوم «احمد منشور» می‌گفت با برادرم «موقر» در مجلس قمار تا صبح مشغول شدیم، چون به سحری نرسیدیم روزه را خورده بعد به منزل آمدیم. خبر روزه‌خوری ما زودتر از خودمان به، منزل رسیده بود همین که وارد شدیم؛ مادرم از ما رو گرفت. چند روز با ما مثل جذامی‌ها رفتار می‌کردند. قدغن شده بود نوکرها به ما نزدیک شوند. غذایی اگر می‌آوردند، در اتاق می‌گذاشتد و فرار می‌کردند. ظرف‌های غذای ما را علی‌حده در حضور ما کنار حوض، خاک‌مال می‌کردند تا بالآخره با وساطت برادر بزرگتر، ما را توبه دادند و دوباره به عضویت خانه پذیرفتند. ♦️برای خوردن روزه نیاز بود که طبیبی تصدیق مرض بدهد، اطبای آن دوره حتی اطبای یهودی ولو برای روزه‌خوری هم احترام تصدیق خود را داشتند و تصدیق دروغ نمی‌دادند. محال بود وقت افطار صدای فقیری از کوچه بلند شود و چند نفر داوطلب به سمتش نروند. .در این ماه کار تعطیل و مردم به عبادت مشغول می‌شدند. طلبکار، سر وقت بدهکار نمی‌رفت. ادارات دولتی باز بود اما، کسی مراجعه نمی‌کرد. مرافعه شرعی در دفتر علما متوقف می‌شد. محصلین دیوانی به سراغ مطالبه بدهکاری نمی‌رفتند. ✍ شرح: عبدالله مستوفی @goftemansazan