🌺نکته تفسیری صفحه ۷۴:🌺
قانون عمومی مرگ:
جهانی که ما در آن زندگی میکنیم، پر از قوانین گوناگون است و در حقیقت ما در دنیای قانونها به سر میبریم. به وجود آمدن، زندگی، سلامت و بیماری ما، علل مشخّصی دارد و هر یک، قانونی از قوانین جهان را تشکیل میدهد. در این میان، یکی از مهمترین و عمومیترین قوانین جهان، قانون مرگ است. هر موجود جانداری، با شروع زندگی، ناخودآگاه این پیام را با خود میآورد که زمانی میمیریم. این آیه به همین قانون اشاره میکند و به یاد همه ی ما می آورد که دیر یا زود سرانجام طعم مرگ را خواهیم چشید. مرگ اما واقعیتی است که بیشتر مردم از پذیرفتن آن میگریزند و نمیخواهند به آن فکر کنند. اگر کسی مرگ را به آنان یادآوری کند، او را سرزنش میکنند و به سرعت سخن او را تغییر میدهند. به فرموده ی امام علی علیه السلام، هیچ مطلب قطعی و یقینی مانند مرگ نیست که مردم اینقدر در آن شک داشته و از آن غافل باشند؛ غافل از اینکه مرگ، همچون سایه در کنار انسان است و هر لحظه امکان وقوع آن وجود دارد.
امّا چرا مردم از مرگ میترسند؟ مگر مرگ چیز بدی است؟ گفتهاند که شـخصی همین سـؤال را از ابـوذر ـ یار باوفای پیامبر صلوات الله علیه ـ کرد. او در پاسخ گفت:« زیرا شما دنیایتان را آباد و آخرتتان را خراب کردهاید؛ به همین علّت دوست ندارید که از جای آباد به خرابه بروید.» اگر خوب فکر کنیم، متوجه میشویم که مرگ چیز بدی نیست؛ بلکه یکی از بزرگترین نعمتهای خداست. تصوّر کنید که مرگ وجود نداشت. انسان پیر و پیرتر میشد، سلامتاش را از دست میداد و برای همیشه میبایست با مشکلات بی پایان دنیا دست و پنجه نرم می کرد. بدون شک زندگی جاودان در دنیا ـ با این همه سختی و مشکل ـ چیز خوبی نیست. به همین سبب، پیامبر گرامی ما فرموده است: «انسانها از دو چیز بدشان میآید. یکی از آن دو چیز، مرگ است؛ در حالی که مرگ موجب راحت انسان از گرفتاریهاست.» البته این راحت در صورتی به وجود میآید که انسان برای مردن آماده باشد. شخصی از امام علی علیه السلام پرسید: «آمادگی برای مرگ چگونه ایجاد میشود؟ امام پاسخ داد: «با انجام دادن دستورهای خدا و پرهیز از کارهای حرام و داشتن اخلاق نیکو و پسندیده. در اینصورت دیگر انسان اهمیتی نمیدهد که مرگ چگونه و چه زمانی سراغش میآید.»
1- بحارالانوار، ج6، ص137. ترجمه ای آزاد از روایت ارائه شده است.
2- کافی، ج2، ص458
3 - وسائل الشیعه، ج2، ص429
4 - بحارالانوار، ج6، ص138. ترجمهای آزاد از روایت شده است