.
راه و رسم پارسایی
نگاهی به خطبه همام (متقین)
مناسب شبهای شهادت حضرت امیر(ع)
[منبر ۲۰ دقیقه ای]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَا يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا يُحْصِي نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا يُؤَدِّي حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُونَ الَّذِي لَا يُدْرِكُهُ بُعْدُ الْهِمَمِ وَ لَا يَنَالُهُ غَوْصُ الْفِطَنِ الَّذِي لَيْسَ لِصِفَتِهِ حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ لَا نَعْتٌ مَوْجُودٌ وَ لَا وَقْتٌ مَعْدُودٌ وَ لَا أَجَلٌ مَمْدُودٌ فَطَرَ الْخَلَائِقَ بِقُدْرَتِهِ وَ نَشَرَ الرِّيَاحَ بِرَحْمَتِهِ وَ وَتَّدَ بِالصُّخُورِ مَيَدَانَ أَرْضِهِ.
وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین سیما علی امیر المؤمنین
🌙بیان احکام
 مواردی که لازم نیست بدن یا لباس نمازگزار پاک باشد
الف) آن که به واسطهی زخم یا جراحت یا دمل، لباس یا بدن به خون آلوده شده باشد.
ب) آن که خون موجود در لباس یا بدن کمتر از درهم (بند انگشت اشاره) باشد.
ج) آن که لباسهای کوچک نمازگزار، مانند جوراب که با آنها نمیتوان عورت را پوشاند نجس باشد.
د) آن که ناچار است با بدن یا لباس نجس نماز بخواند
🔷ماجرای واقعی
شگفتی های نهج البلاغه اسم کتابی است که جرج جرداق مسیحی آن را با عشق نوشته است، آری او عاشق علی(ع) و سخنان علی(ع) بود. او دویست بار نهج البلاغه را با تأنی مطالعه کرده است.
یکی از شگفتی های کلام مولا امیر مؤمنان(ع) که شاید خیلی ها نشیده باشند عبارت است از اینکه یکی از خطابه های آن حضرت فدایی داشته یعنی یک نفر از عشق آن سخنان جان داد.
هَمَّام از شیعیان امام علی(ع) بود که امام علی(ع) خطبه متقین را در پاسخ به درخواست او ایراد کرد. در مورد نام پدر او در منابع اختلافاتی وجود دارد. بعضی از مصادر او را از فرماندهان امام علی(ع) و زهاد ثمانیه شمردهاند. امام صادق(ع) او را عابد دانسته است. همام از امام علی(ع) خواست تا اوصاف متقین را برای او بیان کند. امام به جوابی کوتاه بسنده کرد؛ اما پس از اصرار همام، خطبه متقین را با برشمردن ۱۰۵ صفت از افراد باتقوا ایراد فرمود تا اینکه؛
فَصَعِقَ هَمَّامٌ صَعْقَةً كَانَتْ نَفْسُهُ فِيهَا؛ ناگهان همام نالهای از جان کشید که روحش از کالبدش خارج شد.
امام علی(ع) قسم یاد کرد که از همین پیامد واهمه داشت ولی این واکنش را برای گوشهای شنوا طبیعی دانست و در تشییع جنازه همام شرکت کرد و بر پیکر او نماز خواند.
🟢بخش اول خطبه
«أَمّا بَعدُ فَإِنّ اللّهَ سُبحَانَهُ وَ تَعَالَی خَلَقَ الخَلقَ حِینَ خَلَقَهُم غَنِیّاً عَن طَاعَتِهِم آمِناً مِن مَعصِیَتِهِم لِأَنّهُ لَا تَضُرّهُ مَعصِیَهُ مَن عَصَاهُ وَ لَا تَنفَعُهُ طَاعَهُ مَن أَطَاعَهُ فَقَسَمَ بَینَهُم مَعَایِشَهُم وَ وَضَعَهُم مِنَ الدّنیَا مَوَاضِعَهُم»
پس از ستایش پروردگار همانا خداوند سبحان پدیده ها را در حالی آفرید که از اطاعتشان بی نیاز، و از نافرمانی آنان در امان بود، زیرا نه معصیت گناهکاران به خدا زیانی می رساند و نه اطاعت مؤمنان برای او سودی دارد، روزی بندگان را تقسیم، و هر کدام را در جایگاه خویش قرار داد.
♻️نکات
➖خداوند در آیات مختلفی روی بی نیازی خدا به طاعات بندگان تأکید دارد ؛«لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ» آنچه در آسمانها و زمین است از آن خداست، چرا که خداوند بینیاز و شایسته ستایش است!
«يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ»ای مردم شما (همگی) نیازمند به خدائید؛ تنها خداوند است که بینیاز و شایسته هر گونه حمد و ستایش است!
➖ افراد گمراه که در مسیر شیطانی که پیش گرفته اند ؛ با ادبیات سخیف و مسخره گونه بندگی خداوند و دستورات عبادی را به تمسخر و تحقیر بگیرند که👈 با نماز و روزه و حجاب ما به خدا چی می رسه؟
از اینرو حضرت امیر(ع) خطبه را با این سخن آغاز فرمود« خداوند نه نيازى به عبادات ما دارد، و نه گناهان ما ضررى به او مىزند» و به قول شاعر:
گر جمله كائنات كافر گردند
بر دامن كرياش ننشيند گرد
🔷صد و ده ویژگی برای پارسایان
حدوداً ۱۱۰ ویژگی براي مؤمنين بيان ميشود . در یک تقسیم بندی میتوان آموزه های اخلاقی و قواعد تربیتی این خطبه را در سه بخش تقسیم کرد؛
➖اخلاق بندگی
➖اخلاق فردی
➖اخلاق اجتماعی
👈در ادامه جمله های از این خطبه مهم را در سه بخش تقدیم میکنیم؛
#شب_قدر
👇۱