قدیری ابیانه: 👈ریشه های پر طرفدار رانت، فساد اقتصادی و قاچاق! عدم انجام وظایف به موقع، خود یک فساد است زیرا برخی در مقابل حقوقی که قانون مشخص کرده است به اندازه ساعات مفید اداری که آن را هم قانون مشخص کرده است کار نمی‌کنند. این کار نکردن‌ها موجبات ضعف دستگاه‌ها از جمله در دستگاه‌های نظارتی، زمینه را برای مفسدین فراهم می‌آورد. رتبه ایران از نظر فساد به هیچ وجه مطلوب نیست. یکی از بندهای ابلاغی توسط مقام معظم رهبری برای تحقق مقاومت اقتصادی «شفاف‌سازی اقتصادو سالم‌سازی آن و جلوگیری از اقدامات، فعالیت‌ها و زمینه‌های فسادزادر حوزه‌های پولی، تجاری، ارزی و ... .» است. یکی از دلایل وجود فساد در ایران مطلوبیت ریشه هایی است که زمینه بروز این مفاسد را فراهم می آوردو تا این وضعیت اصلاح نشود فساد و رانت و قاچاق ریشه کن نخواهد شد. ذیلا این مبحث مورد توجه قرار می گیرد: ✅الف- یارانه ای بودن قیمت سوخت ارزانی قیمت سوخت ریشه بسیاری از مفاسد بزرگ است. نفت سفید در کشور بشکه ای دو دلار، گازوئیل بشکه ای 5 دلار و بنزین بسیار ارزانتر از نفت خام عرضه می گردد. این مفاسد عبارتند از: 1️⃣قاچاق سوخت به خارج که در حال حاضر سودی چند برابر سود قاچاق مواد مخدر دارد. 2️⃣فساد در دستگاه هایی که مسئول مقابله با قاچاق سوخت هستند. 3️⃣اسراف در مصرف سوخت و اتلاف سرمایه ها و دریغ آن از هزینه کردن در امور اساسی 4️⃣عدم استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر بویژه انرژی خورشیدی چون گرانتر از قیمت نفت سفید بشکه ای دو دلار تمام می شود. 5️⃣زیان از بابت ترانزیت کالاهای خارجی از ایران زیرا یارانه پنهان سوخت مصرفی آنها بیش از عوارض عبور است 6️⃣عدم تشخیص درست مزیت های اقتصادی طرح های عمرانی زیرا در انجام محاسبات قیمت های یارانه ای را لحاظ می کنند و نه ارزش واقعی آن را، در نتیجه پروژه های زیان ده، سود ده جلوه می کنند. 7️⃣آلودگی محیط زیست و آثار مخرب آن برای محیط زیست و سلامت افراد و نیز تعطیلات تحمیلی به دلیل آلودگی هوا. 👈راه حل: حذف کامل یارانه سوخت و عرضه آن به قیمت تمام شده و حتی المقدور با سودی معقول تا صنایع مربوط به آن توسعه یابند. 👈مطلوبیت زمینه فساد:‼️ افکار عمومی ارزان بودن بنزین و سایر مواد سوختی را به اشتباه به نفع خویش ارزیابی می کنند و از تثبیت قیمت آن و یا حتی ارزانتر شدن خوشحال می شوند و نتیجه آن وضعیت زیان های گسترده ای است که کشور در اسراف و قاچاق و نیز عدم النفع در سرمایه گذاری صحیح این سرمایه ها می بیند. ✅ب- چند نرخی بودن ارز - رانت کلان به کسانی و یا اموری که از ارزهایی با نرخ های ترجیحی استفاده می کنند. اگر بر فرض تفاوت نرخ ارز ترجیحی با بازار آزاد هر دلار هزار تومان باشد بابت هر هزار دلار یک میلیون تومان رانت و یا سود بادآورده ایجاد می‌شود. یا به عبارتی اگر کسی بتواند یک میلیون د لار ارز ترجیحی بگیرد یک میلیارد تومان سود بادآورده بدست خواهد آورد. همین موضوع باعث می شود در عرضه و تقاضای ارزهای ترجیحی فسادهایی نیز در دستگاه های مسئول رخ دهد. 👈راه حل: تک نرخی و شناور شدن قیمت ارز 👈مطلوبیت زمینه فساد:‼️ شناور شدن قیمت ارز هم صدای رانت خواران را در آورده و هم مردم بر این تصورند که با ارز ترجیحی بویژه در مورد کالاهای اساسی از آن بهره می برند. مردم متاسفانه از فواید استفاده از این ذخایر در جای مطلوبتر بی اطلاعند و افزایش قیمت ارز را موجب گرانی همه کالاها دانسته و با آن مخالفت می کنند. ✅ج- یارانه ای بودن هر کلا و یا خدمتی - هر کالاو یا خدمتی که نرخ آزاد آن با نرخ عرضه دولتی فرق بکند موجب رانت و سوء استفاده و دزدی می شود. اصرار بر ارزانی کالاها از طریق اختصاص یارانه ها زمینه سوء استفاده و فسادرا برای کسانی که بتوانند این خدمات یا کالاها را از مسیر توزیع با قیمت یارانه ای خارج کنند فراهم می آورد. - محدودیت در افزایش قیمت به اندازه قیمت تمام شده و سود معقول برای تولید کنندگان نیز موجب زیان آوری تولید و خروج سرمایه ها از این بخش و ورود این پول ها به عرصه های دلالی می گردد. 👈راه حل: پرهیز از یارانه ای بودن قیمت فروش و یا عرضه هر کالا و خدمت. 👈مطلوبیت زمینه فساد: ‼️ مردم خواستار ارزانی قیمت کالاها بوده و این خواسته، دولت ها را مجبور می نماید تا با پرداخت یارانه های سنگین از بیت المال در صدد ارزانی عرضه آن کلا برآیند و در نتیجه قیمت عرضه دولتی با قیمت ازاد تفاوت پیدا کرده موجب بروز زمینه فساد فراهم میشود. ✅د –دولتی بودن تولیدات - مدیران دولتی نه از افزایش سود شرکت های دولتی سود می برند و نه از زیان آن ضرر می کنند.