میّت اصلاحات وقتی در زمستان ۱۳۷۵، نام خاتمی به عنوان کاندیدای احتمالی جریان چپ، در روزنامه سلام ذکر می شد، شاید خوش بین ترین افراد حلقه کیان هم فکر نمی کردند خرداد ۷۶، شروع دوران جدیدی در تاریخ ایران خواهد بود. آنچه البته در زمستان ۷۵ پایه گذاری شد، ۲۷ سال بعد در زمستان ۱۴۰۲ به پایان خود رسید. انتخابات ۱۴۰۲ با همه فراز و نشیب هایش، یک خبر ویژه داشت: "اصلاحات مرده است" ! اصلاحات طی دگردیسی از خط امام دهه شصت به ملغمه امروز، از هسته فکری منسجم و ایدئولوژی دینی، خالی شده است. در واقع ارتباط معنوی اصلاح طلبان با گزاره های اصلی انقلاب، مثل ولایت فقیه، استکبارستیزی، دفاع از مظلوم، اسلام اجتماعی و ... طی سه دهه گذشته به تدریج قطع شده است. بخش عمده ای از اصلاح طلبان با مهاجرت به غرب، عملا اپوزیسیون نظام شده اند. باقیمانده های داخلی هم دچار شکاف شده اند. اکثریتی رسما گذر از قانون اساسی و ولایت فقیه را می پسندند و اقلیتی هم همچنان سعی می کنند در این الاکلنگ تناقضات، نقطه تعادل را بیابند. عدم مشارکت خاتمی در انتخابات ۱۴۰۲، کفه این اکثریت را سنگین تر کرد و عملا نشان داد جریانی به اسم اصلاحات که سعی می کرد خودش را ذیل نظام تعریف کند، دیگر وجود ندارد. خلق گزاره "میانه رو_تندرو" که ترجمه ناقص گزاره "اصلاح طلب_محافظه کار" است دقیقا به خاطر همین مرگ اصلاحات است! یعنی معدود اصلاح طلبان درون حکومت نیز ترجیح می دهند اتیکت اصلاحات را از روی پیشانی سیاسی خودشان بکنند! خاتمی با رای ندادن، نشان داد به راه دیگری غیر از صندوق رای فعلی باور دارد. در نتیجه، عملا اصلاح طلبان را از "سنت مشارکت در انتخابات" به عنوان آخرین سند هویتی اصلاحات و آخرین فصل مشترکش با نظام، محروم کرد! چه از اصلاحات خوشمان بیاید چه نیاید، واقعیت این است که بوی الرحمان این میت بلند شده است! حامد ملحانی @hamedmalhani