بسم الله
🗝به عقب برنمیگردیم!
دکتر
#علی_سعیدی
⛔️بگذارید ابتدا کمی دربارۀ وضع موجود و ادامۀ روند فعلی «سیاهنمایی» کنم، بعد به مسئلۀ اصلی بحث که جهش تولید است میپردازم.
🔹 رشد اقتصادی نه ماهه اول امسال منفی ۷/۵ درصد بوده، رشد بدون نفت هم صفر درصد! امید میرفت که بازار شب عید بتواند مقداری وضعیت را بهتر کند که مسئلۀ کرونا پیش آمد و بازار شب عید تعطیل شد. درنتیجه، اولین گروه ضررکننده، کارگران روزمزد و خردهفروشانی بودند که خرج سال خودشان را از شب عید در میآوردند.
🔹 در مرحلۀ بعد، وقتی خردهفروشها ورشکست شوند، توزیعکنندهها و تولیدیها ورشکست میشوند ودرنتیجه یا مجبور به اخراج کارگران خود میشوند یا اینکه توان پرداخت حقوق آنها را نخواهند داشت و این عده به جمع زیاندیدگان اضافه می شوند.
🔹 بعد از این، وقتی شرکتها و اصناف در اول تیر حسابهای مالی خود را به دولت ارائه دهند و معلوم شود که بسیاری از آنها زیاندهاند و اساسا مالیاتی نمیتوانند بپردازند مشکل ابعاد گسترده تری پیدا خواهد کرد.
🔹 می دانید که حدود یک سوم بودجه دولت از نفت و یک سوم هم مالیات است. یک سوم دیگر هم از فروش داراییهای دولت و استقراض تامین می شود.
🔹 نفت که هم به خاطر تحریمها و هم به خاطر قیمت پایین آن منتفی است! پس فعلا یک سوم بودجه با کسری مواجه است! آن یک سوم دیگر هم معمولا در شرایط عادی همهاش محقق نمیشده چه برسد به الان. مالیات هم با این بحران کرونا از دست رفته است.
🔹پس دولت با بحران مالی مواجه میشود و با همین دستفرمان جلو برویم، در ششماهۀ دوم سال بعد، دولت توان پرداخت حقوق کارکنان خود را هم ندارد! پس کارکنان دولت که این روزها از بحران اقتصادی مصون ماندهاند، حداکثر تا شش ماه دیگر به جمع زیاندیدگان می پیوندند!
🔹مسائل سیاسی داخلی را هم در نظر بگیرید مثلاً اینکه سال آخر دولت است و احتمالا دعواهای میان مجلس و دولت هم داغ خواهد شد. بحث تحریمها و جنگ اقتصادی و جنگ رسانهای و جنگ روانی هم که از قبل بود! آن زمانی که بحرانی نداشتیم برای ما بحران درست می کردند حالا که بحران هم داریم باید منتظر ضربات هولناک آنها باشیم!
🔹 بحران جهانی هم برخلاف سال ۲۰۰۸ که صرفاً محدود به بازارهای جهانی میشد و زیان چندانی به ما نرساند، این بار در بخش واقعی اقتصاد رخ داده است و فعلا نمونۀ اولش، کاهش قیمت نفت و شاخصهای اقتصادی در اروپا و آمریکاست.
🔻 با این اوضاع واحوال، چه بخواهیم و چه نخواهیم، سال آینده به لحاظ اقتصادی سال بسیار سختی خواهد بود.
🔹خیلیها الان دارند روی دولت فشار می آورند که مثلا خسارت واحدهای صنفی را جبران کند؛ یا به اقشار ضعیف و آسیبپذیر کمک کند؛ یا مواد بهداشتی و بیمارستانی و... به اندازۀ کافی و به صورت رایگان یا با هزینه بسیار پایین به دست مردم برساند؛ اینها هم بارهای اضافی است که ورشکستگی دولت را تسریع میکند.
🔹دولتی که در حالت عادی خسته و دست بسته عمل می کرد حالا چه توقعی از آن هست که بتواند اوضاع را مدیریت کند؟!
🔹به نظر میرسد روند فعلی مواجهه با کرونا، صرفا به تاخیرانداختن و تشدید یک بحران اقتصادی است که حداکثر شش ماه آینده فراگیر میشود و بسیار بیشتر از کرونا شیوع پیدا خواهد کرد! آن وقت با قرنطینه و محدودیتهای رفت و آمد هم نمیتوان جلوی این بهمن را گرفت.
🔹 بخش زیادی از جمعیت فعال و توانمند کشور الان در خانهها بیکار نشستهاند بدون اینکه تولید و ارزش افزودهای داشته باشند. ادارۀ اقتصاد کشور نیازمند تولید ثروت است، وقتی تولیدی انجام نشود، ثروتی وجود ندارد که در جامعه گردش پیدا کند و مشکلات فقر و بیکاری و تورم را حل کند. همین تولید موجود که کفایت هم ندارد باید با قیمتهای بسیار بسیار بالا بین مردم توزیع شود و معلوم است که برنده بازی، کسانی جز احتکارکنندگان نخواهند بود.
⚪️ تکیه به راهحلهای شناختهشده و رایج که این روزها در رسانهها شنیده میشود در بهترین حالت میخواهد ما را به دو ماه پیش برگرداند! یعنی زمانی که کرونا نبود! اما یک سوال: آیا دو ماه پیش اوضاع اقتصادی خوب بود؟
⚪️ اگر برگردیم دو ماه پیش، دوباره میگوییم وضعیت اقتصادی مساعد نیست و باید قدرت خرید مردم را بهاندازۀ سال گذشته برگرداند! اما اگر برگردیم سال پیش هم باز همین حرف را خواهیم زد!
⚪️ یعنی ته ایدهها و راهکارها این است که در ماشین زمان، به عقب برگردیم! و این واقعیت اگر درست باشد یعنی در همۀ این سالها عقبگرد کرده ایم و فرصتسوزی!
❗️یادمان هم باشد که دشمن دارد گام به گام جلو میآید. اگر آرمان امروز ما برگشت به دو ماه پیش باشد، پس سه ماه آینده آرزو خواهیم کرد که به امروز برگردیم! و امروز برای سال آینده، چقدر آرمانی و ایدئال خواهد بود!
❓حالا چه کار باید؟!
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی☘
https://eitaa.com/hamidrezamaghsoodi