💢گزارش کرسی علمی ترویجی «اصول عام اخلاقی فضای سایبر از منظر اخلاق اسلامی» (قسمت یک از دو ) ✅ این نشست با حضور آقای سبحان نقدی پور (پژوهشگر اخلاق فناوری اطلاعات) به عنوان ارائه کننده، حجت الاسلام دکتر حسینعلی رحمتی (عضو هئیت علمی پژوهشگاه قرآن و حدیث) بعنوان ناقد، و حجت الاسلام مهدی عزیزی (معاون پژوهش موسسه آموزش عالی امام رضا علیه السلام) به عنوان مدیر جلسه در ساعت ۱۳ یکشنبه ۱۷ دی ماه ۱۴۰۲ در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام و با همکاری پژوهشگاه قرآن و حدیث برگزار گردید. در ابتدای این کرسی علمی آقای نقدی پور با اشاره به اینکه در عصر حاضر، کارکرد و اهمیت فضای سایبری بر کسی پوشیده نیست، تاکید کرد که این فضا در کنار محاسن اخلاقی، مشکلات اخلاقی نیز به دنبال داشته است از این رو باید با تبیین ارزش ها و اصول عام اخلاقی فضای سایبری به رفع این چالش ها کمک کرد. اینکه ما فضای سایبری را به طور کلی آزاد رها کنیم خلاف عقل است، و اینکه در مقابل آن به شیوه سلبی ایستادگی کنیم نه امکان پذیر خواهد بود و نه عاقلانه، بنابراین روش عاقلانه مواجهه با این فضا، انتخاب برخورد فعالانه در مقابل فضای مجازی و سالم سازی محیط سایبر، و احیای ارزش ها، هنجارها و اخلاقیات در فضای مجازی است. ✅این دانش آموخته حوزه علمیه، گفت تبیین اصول و قواعد پایه و عام اخلاقی فضای سایبر موجب کمک به اخلاقی شدن فضای مجازی می شود و تاکید کرد که این هدف به واسطه تبیین وظایف اخلاقی تمام افراد مرتبط با فضای مجازی اعم از تولیدکنندگان و ترویج دهندگان محتوای مجازی، کاربران و استفاده کنندگان از محتوا و نهادهای حاکمیتی متولی فضای مجازی به دست می آید. ایشان در ادامه با توجه به تعریف کلی واژه اصول، تاکید کرد که اصول اخلاقی، باید ها و نبایدها، تحسین ها و تقبیح ها، و اموری است که هیچ گاه در نظام اخلاقی استثناء نمی خورند و همیشه حتی در تعارضات اخلاقی پابرجا هستند، بنابراین منظور از اصول اخلاقی فضای مجازی، سلسله قواعد و معیارها، بایدها و نبایدهای کلی رفتار انسان در فضای مجازی است که برای تنظیم رفتار اخلاقی تمام مرتبطان با فضای مجازی مشخص شده است. بنابراین به اصول و ارزش های اخلاقی عام فضای مجازی که مشترک بین تولیدگنندگان و ترویج دهندگان و کاربران هست ، اصول پایه و عام اخلاقی فضای مجازی گفته می شود. ملاک انتخاب اصول عام اخلاقی سایبر اصولی است که می تواند عمومیت، اهمیت، ضرورت و کاربرد بیشتری برای مرتبطان فضای مجازی داشته باشد. برخی از این اصول عبارت اند از: 🔸1. اصل «عدالت». در سه عنوان جزیی رعایت عدالت در تولید محتوا، رعایت عدالت از سوی کاربران، و رعایت عدالت از جانب نهادهای متولی فضای مجازی. 🔸2. اصل «امانت داری». اگر افراد پایبند این اصل نباشند و در بیان واقعیات و یا در نقل جملات صحیح در فضای مجازی، خیانت در امانت کنند این پدیده باعث به هم ریختگی جامعه و از بین رفتن اعتماد به یکدیگر و حاکمیت می شود. تضعیف امانت داری، موجب تجاوز به حقوق مادی و معنوی افراد و جوامع می شود. 🔸3. اصل «پرهیز از ضرر رسانی». که شامل پرهیز از ضرررسانی در تولید و ترویج محتوا ، ضرر رسانی کاربران و استفاده کنندگان، و پرهیز از ضرررسانی نهادهای متولی فضای مجازی می شود. 🔸4. اصل «شرح صدر». فعالیت در این فضا، جلوه گاه نظرات و رفتارهای گوناگون است که گاه مخالف و متضاد با یکدیگر است. این امر مشکلاتی را برای افرادی که ظرفیت شرح صدر آنان ضعیف است، ایجاد می کند که به غیر اخلاقی شدن فضای مجازی کشیده می شود. 🔸5. اصل «حفظ حریم خصوصی». اهمیت حفظ حریم خصوصی در فضای مجازی، بسیار بیشتر و مهم تر از فضای حقیقی است. از این رو همه مرتبطان با این فضا اعم از کاربران عادی و تولیدکنندگان محتوا و افراد و نهادهای سیاستگذار و برنامه ریزی درباره این فضا باید به طور جدی به آن توجه کنند. 🔸6. اصل «حساسیت به ترویج فضائل و جلوگیری از رذائل». این اصل در واقع همان اصل «امر به معروف و نهی از منکر» است که در ادبیات دینی ما بیان شده و یک وظیفه همگانی محسوب می شود. ... ادامه دارد 👈🏿 اندکی اندیشه ضرر ندارد