📌
اجتهاد در فلسفه اسلامی یا انحراف در عقلانیت جامعه اسلامی
⏹ بخش اول:
🔹یکی از ویژگیهای مهم و اساسی حکمت و فلسفه اسلامی، پایبندی به کامل به عقل و اجتهاد در کشف واقعیت و تلاش برای انکشاف حقیقت است و هرگونه تقلید و تعصب موجب خروج از دایره حکمت و فلسفه میشود.
🔸فیلسوف کسی است که متناسب با نیازهای انسان و در جهت تعالی انسان، با عقل و اجتهاد به کشف واقعیتهایی میپردازد تا از این طریق افقهای متعالی و قلههای حیات شناخته و در پرتو آن زندگی انسان معنا یابد. از اینرو، سیر حکمت در اسلام، سیر تکامل عقل و اجتهاد در پرتو وحی و حقیقت بوده است. این سیر اجتهادی و تکاملی از تحول کلام به حکمت و در گذار حکمت مشا به حکمت اشراق و باریابی به مقام «حکمت متعالیه» و تجلی آن در مکتب امام خمینی(ره) و شاگردان و جستهی ایشان، کاملا قابل رصد و مشاهده است.
🔹 فیلسوفان و بزرگان معاصر حکمت و فلسفه به مقوله اجتهاد در فلسفه و تکامل و تعالی فلسفه اسلامی توجه جدی داشتهاند امام خمینی، علامه طباطبایی، علامه شهید مطهری، آیت الله جوادی آملی، آیت الله مصباح و آیت الله العظمی خامنهای از جمله این افراد هستند و هر کدام نوآوریهای اجتهادی قابل توجهی در حکمت و فلسفه اسلامی داشتهاند که زمینه ساز تحولات اجتماعی دوران معاصر ما بوده است.
✔️ نظریه «فطرت» و تبیین «نسبت عقل و عمل»، «رابطه فلسفه و زندگی» از جمله نوآوریهای اجتهادی امام خمینی در فلسفه است.
✔️نظریه «اعتباریات» و «تبیین فلسفی حکومت و سیاست» نمونهای از اجتهادات فلسفی علامه طباطبایی است.
✔️ نظریه «کلام جدید»، «فلسفه تطبیقی»، «معرفتشناسی اسلامی»، «فلسفه تاریخ متعالیه»، «تکامل فطری در حیات اجتماعی انسان»، «نقد فلسفی تمدن غرب و افکار فلاسفه غربی» و «افشای ماهیت التقاط و نفاق جریانهای مدعی اسلامی گری و انقلابیگری» از جمله اجتهادات شهید مطهری در فلسفه و حکمت اسلامی است.
✔️ نظریه «امتداد حکمت و فلسفه در ساختارسازیهای اجتماعی» و «تبیین امتداد توحید در جامعه سازی و تمدن سازی» از مباحث مهم آیت الله العظمی خامنهای در حوزه حکمت و فلسفه اسلامی است.
🔸 بنابراین اجتهاد و نوآوری در ذات حکمت و فلسفه اسلامی و ذهنیت اهل حکمت و فلسفه حضور جدی داشته است و حکیمان و فلاسفهی مسلمان دوران معاصر ما نیز به آن توجه داشتهاند و ضمن حفظ جوهره و ذات فلسفه اسلامی تلاش داشتهاند که متناسب با نیازهای انسان معاصر، ظرفیتها و استعداد های نهفته در حکمت و فلسفه اسلامی را شناختهاند و به تبیین ابعاد کمتر شناخته شده آنها پرداخته اند و از این طریق به امتداد حکمت و فلسفه در عرصهی اجتماع ، سیاست و انقلاب توجه داشتهاند.
🛑 ادامه دارد ...
•┈┈••✾••┈┈•
❇️
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2024