انگیزه دوم در نکاح : لذت و شهوت اما اوج کار محی‌الدین ابن‌عربی در تبیین انگیزه دوم در مسئله نکاح و زناشویی است، چنانچه وی می‌گوید شاید بتوان از فضای حاکم بر اقوال و افعال و سیره‌ی پیامبراکرم- همین معنا را استشمام کرد. ابن‌عربی براين باور است انگیزه نهایی عارف کامل مکمّل از عمل زناشویی، دستیابی به عصمت از گناه و رسیدن به عفاف نیست، زیرا این معنا، به صورت متعارفِ آن در حق چنین فردی ـ که در حد عصمت يا نزديک به آن است ـ تقریباً بی‌معناست، حتی انگیزه متعالی او، رسیدن به فراغت قلب و یا حتی ایجاد مثل و استمرار نسل نیست، بلکه سرّ نهایی کار عارف کامل مکمّل در عمل زناشویی صرفاً است! رسول الله -‌ از یک طرف و قلّت فرزندان آن جناب از سوی دیگر، نشان می‌دهد که مراد آن حضرت از ازدواج‌های متعدد، خود نکاح و عمل زناشویی بوده است، ابن‌عربی در کلمات خود دو مورد دیگر را نشان می‌دهد که نکاح و جماع در آن دو نیز تنها برای اعمال شهوت است، یکی نکاح اهل جنت و بهشتیان است که هیچ انگیزه‌ای در آنجا جز شهوت و لذت شهوی وجود ندارد و دیگری نکاح حیوانات است که در آنجا نیز گرچه تولید مثل نیز معمولاً و به صورت طبیعی وجود دارد اما هدف حیوان تنها رسیدن به لذت شهوی است. (ابن‌عربی، فتوحات مکیه، ج ۴، ص ۲۴۳).