نشست تخصصی شیفت با حضور آقای دکتر حمیدرضا مقصودی عضو محترم هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه قم و مدیر اندیشکده قصد، ۱۴۰۲۰۱۰۸ برخی محورهای سخنان ایشان (بخش ۲): - در طرح شیفت، مرزنشینان، به عنوان بازوان یاری‌گر تجارت بین‌‌الملل ایران که تعداد بسیار زیادی هستند و حجم بسیار بالایی از تجارت را می‌توانند جابجا کنند و از مزیت نظام ارتباطات فرهنگی با همسایگان نیز برخوردارند، بایستی به عنوان فرصت به رسمیت شناخته شوند و نقش ویژه‌ی ایشان طراحی شود و قاعده‌مند گردد. استفاده‌ی بهینه از پتانسیل عظیم تجاری مردم مرزنشین، امری مغفول است. - طراحی نظام تجارت شیفت و قاعده‌گذاری‌ها و رگولاتوری‌ها، می‌تواند با ملاحظه‌ی تجارت انبوه خردمقیاس و ترسیم «نقشه راه ورود مردم به اقتصاد» (مطالبه‌ی رهبر انقلاب) انجام شود، به گونه‌ای که با کوچک شدن مقیاس‌ها حجم عظیمی از مردم، درگیر تجارت شوند و یک فرد فرآوری کننده در مقیاس کارگاهی نیز بتواند نقش مؤثر خود در چنین نظامی را درک نماید. چند مثال: ۱- در صورت طراحی بازار، قیمت‌گذاری مناسب، طراحی شبکه‌ی مسیرها و رگولاتوری تشویقی و تنبیهی، تهدید قاچاق بنزین در ایران به فرصت تجارت انبوه خردمقیاس بنزین، قابل تبدیل است که ارزآوری و اشتغال‌زایی مناسبی نیز می‌تواند در پی داشته باشد. ۲- در پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، به جای توسعه‌ی پالایشگاه‌های بزرگ‌مقیاس، سیاست‌گذاری کشور می‌تواند به سمت توسعه‌ی مجوز احداث پالایشگاه‌های کوچک در سراسر کشور و حتی شهرهای کوچک باشد؛ در اینصورت، نظام تأمین مالی احداث زیرساخت‌های مذکور، به صورت مردمی (به‌کارگیری مکانیزم‌های Crowd Funding) و از طریق سرمایه‌های خرد مردمی شکل خواهد گرفت. ۳- تسهیل‌گری، مکانیزم‌های تشویقی و اعطای مجوز جهت تجارت خردمقیاس انواع کالا با سایر کشورها می‌تواند طراحی شود به نحوی که اقتصاد ترانزیت، تهاتر و خلق ارزش افزوده صرفاً در انحصار افراد خاص و تجار بزرگ باقی نماند و مردم امکان ورود به این عرصه‌ها را بیابند (مثال: تجارت انواع کالا با کشورهای CIS). استفاده از پتانسیل مردمی برای هدایت تجارت به سمت فرآوری و خلق ارزش افزوده، قابل اتکا و پایدار تر از ورود به بازی تجاری چند تاجر بزرگ بین‌المللی است. ۴- در خودروسازی، دولت، با تغییر رگولاتوری، توان خود را به جای دخالت در ساخت خودرو، به سمت ارتقای نظارت شدید، مثلاً از طریق مراکز بسیار پیشرفته‌ی استاندارد و معاینه‌ی فنی سنجش کیفیت متمرکز نماید، و مجوز تولید خودرو را از انحصار چند کارخانه‌ی بزرگ، به اجازه‌ی عمومی برای همه‌ی مردم تغییر دهد. در این صورت، توانمندی‌ها و ابتکارات عظیم فنی مهندسی، امکان بروز و ظهور مؤثر می‌یابند و تولید انبوه صادراتی شکل خواهد گرفت. مشابه چنین سیاستی، در حال حاضر، در اروپا دنبال می‌شود. ۵- در طول تاریخ، فولاد در مقیاس خرد تولید می‌شده‌است و بسیاری از نوآوری‌ها در این حوزه، هم در طول تاریخ و هم در حال حاضر، ابتدا در مقیاس خرد صورت می‌پذیرفته‌است. ولی امروزه به دلیل آن که سیاست‌گذاری‌های کشور، دانش و تکنولوژی و انواع مزیت‌های انرژی ارزان و قیمت‌گذاری و بازار صادرات و واردات و... را در خدمت تولید بزرگ‌مقیاس قرار داده‌است، مقیاس خرد همواره مغفول و مورد بی‌مهری قرار گرفته‌است. ۶- نشان‌های مشهور تکنولوژی دنیا هم‌چون ساعت‌های سوئیس و یا بنز آلمان، شامل کارگاه‌های خردمقیاس متعدد (در آلمان تحت عنوان میتل استندها) هستند که توسط سامانه‌ی داخلی، بصورت عمودی یکپارچه می‌گردند. ۷- تجارت انبوه خردمقیاس، قابلیت آن را دارد که بسیاری از معضلات مهم کشور هم‌چون تحریم‌های بین‌المللی را کم‌اثر نماید. به عنوان یک مثال کوچک، وبسایت ایرانی egerd که توسط چند جوان ایرانی (به صورت خویش‌فرما) راه اندازی شده‌است، با ایجاد شبکه‌ای از افراد داخل و خارج کشور، توانسته فرآیند خرید کالا از فروشگاه‌های بزرگ دنیا همچون آمازون را به راحتی برقرار کند و عملاً تحریم‌های سنگین بین‌المللی را به راحتی دور زده است. ۸- در حوزه‌ی نساجی، نظم تاریخی هفت هزار ساله‌ی نساجی ایران، با ورود کارخانجات بزرگ نساجی (از حدود صد سال پیش) نابود شد. در طول تاریخ، انواع پارچه در طرح‌ها و رنگ‌های متنوع در مناطق مختلف ایران تولید می‌شده‌است. ایجاد کارگاه‌های کوچک نساجی و فرآوری متوالی این کارگاه‌ها، راهکاری امکان‌پذیر و مناسب برای صنعت نساجی فعلی ایران است. اخیراً در شهر میقان قم، یک کارآفرین توانسته است با فعال‌سازی و یکپارچه سازی عمودی حدود ۵۰ کارگاه کوچک نساجی، محصولات باکیفیتی را تولید نموده‌است. تک تک نخبگان ایرانی می‌توانند به عنوان متولیان زنجیره‌های ارزش، نقش یکپارچه‌سازی عمودی را در نظام تجارت انبوه خردمقیاس برعهده گیرند. کانال شبکه یکپارچه فرآوری و ترابری (شیفت) در ایتا و تلگرام: eitaa.com/inpt1404 t.me/inpt1404