📌خلاصه درس گفتارهای تصوف (2) ◽️برگزار شده در بهمن ۱۴۰۱/ امت واحده ◾️حجت الاسلام والمسلمین مزرئی 2- تصوف : - تعریف : تصوف در معنای عام همان عرفان اسلامی است. در معنای خاص که در کتابهای قرن 9 این معنا را مشاهده میکنیم، عارف را صاحب کشف و شهود و صوفی را کسی که در مسیر سیر و سلوک است تعریف می کنند. - اصل ریشه تصوف از زهد است. البته صوف پوش یا منسوب به آنها را هم تصوف می گویند. صوفی را فارسی زبان ها جعل کرده اند و به معنای شریعت گریز نیست بلکه به معنای پشمینه پوش است. - زهد انواع مختلفی دارد : زهد اجباری مانند سبک زندگی دوران پیامبر(ص)، زهد اختیاری مانند سبک زندگی امام علی (ع). البته در همین دوران روایت های ضد رهبانیت هم داریم، زهد سیاسی که بعد از دوران خلفای راشدین است. - روایت های نقد تصوف : 13تا 14 روایت در نقد تصوف داریم در کتاب هایی مانند حدیقه الشریعه اردبیلی، که همه مخدوش است و در فضای ضد تصوف مطرح شده است. البته منظورما روایت های امام رضا(ع) یا امام صادق (ع) در نقد سفیان ثوری نیست. چرا که اینها زاهد بودند نه صوفی. - تاریخ تصوف : تصوف در سال 18 قمری شکل میگیرد. بعد از ملاصدرا کسانی را داریم از شیعیان که سیر و سلوک عرفانی داشته اند و عده ای دیگر هم بوده اند که به خانقاه می رفتند (خانقاه نعمت اللهی) که به این دسته میگفتند صوفی و مذموم شمرده میشدند. - فتوت : عوام در مقابل خواص که به تصوف گرایش داشتند، سراغ جوانمردی و فتوت می رفتند لذا به آنها اهل فتوت میگویند. - در برابر تصوف سه جریان وجود داشته است : قلندرها، فتوتی ها، ملامتی ها - شیخیه ها باطن گرا هستند لذا با تصوف که ظاهر گراست مخالف هستند. - حکومت صفویه از حکومت های صوفی محسوب میشود و به شیخ صفی الدین اردبیلی منسوب است. - ظرفیت تصوف : تصوف ظرفیت های زیادی دارد یکی از آنها مبارزه و مواجهه با تکفیر است. یکی دیگر از آنها جذب غیر مسلمان به اسلام است. پیروان طرقیت ها به شهرهای مختلفی مهاجرت میکردند. مثلا پیروان عبدالقادر گیلانی به کردستان عراق می رفتند و شاخه قادریه آنجا را شکل دادند. خیلی از این مهاجرت ها به مناطقی هم بوده که مردم آنجا مسلمان نبودند لذا وقتی رفتار خوب آن پیروان طریقت را مشاهده میکردند، جذب مرام و نگاه آنها میشدند و بخاطر همین هم از همان ابتدا مسلمان صوفی می شدند. #تصوف #استاد_مزرئی