#لقاء_الله
بسم الله الرحمن الرحیم
رساله لقاء الله یا سیر و سلوک(1) اثر ارزنده و شورانگیز حضرت آیت الله سندالتجرید و العرفان حاج میرزا جوادآقا ملکی تبریزی (وفات: 1343 ه.ق 1304 ه.ش) است.
این عارف بزرگ و حکیم فرزانه یکی از برجستگان و نخبگان عرصه عرفان نظری و عملی قرن اخیر است. ایشان در گسترش اخلاق و عرفان در میان اهل علم و ایمان، سهم به سزایی داشته اند و با نگارش سه کتاب مهم و سرنوشت ساز یعنی المراقبات، اسرارالصلاه و لقاءاللهگام مهمی در راستای تهذیب اخلاق مردمان برداشته اند. مؤلف با طرح و سبک ساده و روشن مطالب سیر و سلوک را بیان کرده اند چنانکه برای همگان قابل درک است و برای همین نیز از کتابهای ایشان استقبال کم نظیری به عمل آمده است. مؤلف از شاگردان معروف عارف نامی آخوند ملاحسینقلی همدانی و استاد امام خمینی است.(2) امام راحل برای این استاد بزرگوارش احترام و قدر و مقام خاص قائل بوده و در نوشته هایش از او با احترام یاد می کند و خواندن کتابهایش را توصیه می فرماید: از علمای معاصر، کتب شیخ جلیل القدر عارف بالله حاج میرزا جواد تبریزی (قدس سره) را مطالعه کن، شاید - ان شاء الله تعالی - از این تأبی(3) و تعسف(4) خارج شوی(5) و در بحث لقاءالله می فرماید: ... اگر کسی تفصیل بیشتری بخواهد به رساله لقاء الله مرحوم عارف بالله حاج میرزا جواد تبریزی (قدس سره) رجوع کند که اخبار در این باب را تا اندازه ای جمع کرده است.(6)
علامه سید محمد حسین طهرانی (رحمه الله) درباره کتاب لقاءالله می نویسد: حقاً از نفیس ترین کتب مدونه در عرفان و سلوک است،(7) کتاب لقاءالله ایشان آتشی مخصوص دارد و برای فتح باب سالکین الی الله، کلید و رمز موفقیت است.(8)
علامه حسن زاده آملی نیز می فرماید: ... تا شنیدم آن جناب را رساله ای در لقاءالله است برای تحصیل آن بسیار این در و آن در زدم تا به حکم این که عاقبت جوینده یابنده بود، آن را تحصیل کرده با شراشر جان و دلم آن را مطالعه کردم و در حد وسع خودم از او حظ و لذ برده ام.(9)
آیت الله میرزا خلیل کمره ای (رحمه الله) می فرماید: این کتاب لقاءالله که با حجم کوچک، بسیار بزرگ و سترگ و محتوی اعظم موضوعات و اهم مقاصد است که راه به خدا باشد، در نظر زمره ای از مخلصین خلص، برای ابرار به منزله جان است، مسحه ای از انوار الهی بر جبهه آن نمایان است....(10)
آیت الله فهری می فرماید: این کتاب لقاءالله، از آن رو که حقایق آن التقاطی نیست بلکه نویسنده اش خود، سالک این راه و اهل وجدان و در عین حال، فقیهی عالیقدر و متشرعی دور از تمایل به افراط و تفریط و ملتزم به صراط مستقیم اهل بیت (علیهم السلام) بوده و برای مبتدیان در سلوک آنقدر سودمند است که شاید تا مدت ها آنان را از استاد بی نیاز کند. این کتاب در تجزیه و تحلیل غامض ترین مسایل اسلامی که نوشته های بسیاری از مدعیان بی خبر بجز سرگردانی و یا احیاناً گمراهی و انحراف فکری، نتیجه ای دستگیر نمی شود، آنچنان ماهرانه و با بینش کامل و کافی از پیچ و خم های این گردنه صعب العبور، گذشته که برای سالک الی الله با کمال اطمینان خاطر، چراغ راه و نور تابان است.(11)
علامه طباطبایی (قدس سره) درباره کتاب المراقبات میرزا جوادآقا تبریزی، می فرماید: ... این کتاب دریایی است پر از مروارید که در پیمانه نگنجد و نویسنده آن بدون شک الگوی بلند مرتبه والا مقامی است که قدر و ارزشش با متر و مقیاس، اندازه نمی شود... در این کتاب، لطایف و تیزبینی هایی است که همیشه اهل ولایت الهی از آن مراقبت می کردند.(12)