❇️بازخوانی رانت ارز ترجیحی
✳️ استدلال شده که دولت برای ارزان نگه داشتن کالاهای اساسی (لبنیات. روغن، مرغ و تخممرغ، آرد و دارو) ۴۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه میداد و سه چهارم آن هدر می رفت، یعنی فقط ۱۰۰ هزار میلیارد تومان به مردم خودمان می رسید. میگویند ما این یارانه را حذف و به مصرفکننده میدهیم و عدالت را برقرار میکنیم.
https://hawzahnews.com/xbJzx
✅ اولا این ترسیم مشکل غلط است،اگر سه چهارم این یارانه هدر می رفت، نباید پس از حذف آن قیمت روغن بیش از ۴ برابر می شد، نباید قیمت شیر دو برابر می شد، نباید قیمت مرغ و تخم مرغ دو برابر میشد. پس آن تراژدی که ترسیم شده، درست نیست، اتفاقا ارز ترجیحی اثر گذاشته بود،وگرنه نباید حذفش این قدر قیمتها را بالا می برد.
❇️ سلمنا، فرض کنیم تراژدی همان است که ترسیم شده : سه چهارم ارز ترجیحی هدر میرفت، حال ببینیم بعد از اجرای سیاست ندادن یارانه به تولیدکننده و تخصیص آن به مصرفکننده چه اتفاقی میافتد؟
❎ لازمه این سیاست این است که دیگر به تولیدکنندگان لبنیات، روغن، مرغ و تخممرغ، شیرینی، ... یارانه ندهیم، پس هزینه آنها افزایش می یابد. و قیمت محصولاتشان بالا می رود. در نتیجه تقاضای داخلی کاهش می یابد. صادرات صنایع غذایی و.. هم به خاطر گران شدن محصولاتشان پایین می آید (یارانه پرداختی هم الزاما به مصرف اقلامی که هزینه تولیدش بالا رفته نمی رسد ، مگر اینکه سریع به سمت کالا برگ برویم که آن هم کامل نیست به همه ارقام مشمول افزایش هزینه کوپن تعلق نمی گیرد مثلاً شما دیگر کوپنی برای حمایت از صنایع شیرینی نمی دهی)
❇️خوب الان ببینیم برای ۴۰۰ هزار میلیارد تومان آمده در جیب مصرف کننده چه اتفاقی می افتذ، آنها چگونه آن را هزینه می کنند؟ با توجه به شواهد موجود بخشی از این ۴۰۰ هزار میلیارد تومان باز توی جیب خارجیها می رود چون الان برخی اقلام وارداتی ارزانتر شده است ماکارونی ترکیهای ارزانتر از ایرانی است پس می صرف وارد یا قاچاق شود. برای واردات این اقلام دلار می خواهیم پس تقاضای ارز بالا میرود و قیمت دلار بالا می رود و افزایش قیمت دلار قیمت همه کالاها را بالا میبرد به خصوص کالاهای وابسته به نهاده وارداتی که گرانتر می شوند.
✅ از طرف دیگر باید دید که آیا افزایش قیمت کالاهای اساسی به سایر اقلام سرایت نمی کند؟ اگر چنین باشد مصرفکنندگان باید بخشی از آن ۴۰۰ هزار میلیارد تومان را برای پوشش افزایش قیمت سایر اقلام هم اختصاص دهند. باز هم بخشی از آن مبلغ به جای حمایت از صنایع غذایی و دارویی و .. به سمت سایر صنایع و خدمات می رود.
❇️ وقتی قیمت مرغ دو برابر شد، قیمت گوشت قرمز هم به تبع آن بالا می رود، قیمت روغن که چند برابر شد قیمت محصولات غذایی هم به شدت افزایش می یابد ....و این تورم به سرعت قدرت خرید یارانه پرداختی را کاهش می دهد، قدرت دولت برای تامین کالای کوپنی بعد از دو ماه دیگر هم کاهش می یابد پس گرفتار یک مارپیچ تورمی می شویم... خدا کند که اینگونه نشود ولی منطق اقتصادی این را ایجاب میکند، چه می شود کرد.
✍️ توکلی
https://eitaa.com/eqmoq2