ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ فَهِيَ كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً ....
سپس دلهاى شما بعد از اين [همه كفران] سخت شد؛ همچون سنگ، يا سختر
دراین آیه شریفه خداوند متعال دلهای عده ای را سنگ بلکه سخت از سنگ تشبیه میکند
سوالی که مطرح است اینکه چرا دل سخت می شود و نشانه سخت شدن آن چیست؟
حضرت علی علیه السلام تعبیر بسیار زیبایی دارند
می فرماید چشم به منزله نهر آب است که اشک از ان جاری می شود و این نهر به چشمه ای متصل است به نام دل
هرگاه چشمه دل خشک شود دیگر از چشم اشکی جاری نمی شود
و علت خشکیدن چشمه دل آن است که همانطور که خاک وخاشاک فراوان بر چشمه ای بریزد آنرا دفن میکند دل نیز زیر انباری از گناه دفن می شود و برای گناهانی که فرد انجام می دهد دیگر از نبود نان بر سر سفره مظلومی متاثر نمی شود و دیگر نافرمانی ولی نعمت یعنی خداوند متعال اورا شرمسار نمی سازد لذا خشک می شود و دلی که خشک شود سخت می شود
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- مَا جَفَّتِ الدُّمُوعُ إِلَّا لِقَسْوَهًِْ الْقُلُوبِ وَ مَا قَسَتِ الْقُلُوبُ إِلَّا لِکَثْرَهًِْ الذُّنُوب.
امام علی (علیه السلام) می فرمایند: اشک چشمها خشک نمیشوند مگر از اثر قساوت قلب و دلها نیز سخت [و دچار قساوت] نمیشوند مگر در اثر گناهان زیاد.
الکافی، ج۱، ص۸۱
@jorenab