🌓 ما ایرانی مسلمان و مسلمان ایرانی هستیم.
👈 نوروز نماد وحدت اسلام و ایران
🔹یادداشت روز
🔍 لطفا این یادداشت تقريبی و مبتنی بر دو گانه چالشی ایران و اسلام را مطالعه و نطر خویش را بفرمایید.
⏰ زمان برای مطالعه: حدود ۳ دقیقه
🔸درباره نوروز با دو رویکرد دینی و باستانی همواره دیدگاه‌های متضادی مطرح بوده است، این چالش امروزه با گسترش شبکه‌های اجتماعی و انگیزه‌های غیرعلمی بیش از گذشته به چشم می‌خورد.
🔸برخی بیش‌ازاندازه درباره آن بزرگنمایی کرده و آن را ملاک نوعی برتری و سرتری قرار داده و در تقابل با آداب دینی قرار می‌دهند، حال‌آنکه روز دقیق نوروز درگذر زمان تغییرات فراوانی به خود دیده است تا در عهد ملکشاه سلجوقی در قرن پنجم با رشد علم نجوم در جهان اسلام، اعتدال بهاری یا همان اول فروردین به‌عنوان روز دقیق عید نوروز تعیین شد؛ که البته خود این تغییر سال شمسی بر اساس گردش طبیعت از امتیازات تقویم دقیق ایرانی است، درحالی‌که تحویل سال‌های قمری و میلادی بیشتر بر اساس یک قرارداد و ملاحظات اجتماعی بوده و از چنین مزیت و دقت نظری برخوردار نیستند.
🔸اما در طرف دیگر گاه تلاش‌هایی صورت می‌گیرد که هرگونه تأیید از طرف دین بر این روز باستانی به‌شدت نادیده انگاشته شود. درحالی‌که وقتی امری به‌صورت مستقیم در دین مذمت نشده و از سوی دیگر به نحوی تأیید هم شده و بخصوص زمینه‌ای برای اتحاد و تألیف قلوب می‌باشد چه اصراری بر حذف و نادیده انگاشتن آن داریم؟
🔸ازجمله احادیثی که به تأیید نوروز پرداخته، این است که در روز نوروز برای امیر المومنین (ع) هدیه‌ای آوردند (ظاهراً پالوده یا همان سمنو بوده است به قرینه روایتی دیگر مربوط به همین روز)(مغربی، دعائم الاسلام، حدیث 1231) گفتند: یا امیرالمؤمنین امروز چون نوروز است، رسم بر این است که این غذا طبخ گردد حضرت فرمودند: حال که چنین است پس هرروز ما را نوروز قرار دهید و از این طعام برای ما آماده‌سازید! (شیخ صدوق؛ من لایحضره الفقیه؛ حدیث 4073) "و چه بسا اصطلاح معروفِ هر روزتان نوروز بی ارتباط با این سخن امام علی ع نباشد."
🔺غیر از این که گفته شده نوروز همان روزى است كه پيامبر اكرم ص در منطقه غدير خم، از مردم برای علی ع بیعت گرفت؛ که استاد زمانی قمشه ای در مجمع عالی حکمت حوزه علمیه قم بر اساس قواعد نجومی این واقعیت را اثبات نمودند؛ همان گونه که مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران نیز در سال ۱۳۹۲ رسما از نطر علمی بر تطبیق زمانی این دو حادثه صحه گذاشت.
🔸علاوه بر این، احادیث متعدد دیگری در کتاب‌هایی مانند مستدرک الوسائل و کتاب کافی آمده که به نوروز ایرانیان و ویژگی‌های آن اشاره دارد.
🔺این‌ها غیر از حدیث معروف صحابی امام صادق ع بنام معلی بن خنیس است که در مفاتیح‌الجنان آمده که به مصباح المتهجد شیخ طوسی برمی‌گردد و همچنین دعای تحویل سال که علامه مجلسی در زادالمعاد آورده است و خود از مدافعین جدی روایات وارده درباره نوروز است.
🔸باید توجه داشت معلّی بن خنیس کارگزار و وکیل مالی امام صادق ع که از راویان اصلی داستان نوروز است، به تعبیر رهبر انقلاب، یکی از روات برجسته اصحاب و به نظر ایشان «ثقه» است و جزو شخصیت‌های برجسته و صاحب راز خاندان پيامبر ص محسوب می‌شود. که در کنار امام صادق ع زندگی خود را گذراند و بعد هم به شهادت رسید. (صحن رضوی، نوروز ۱۳۷۷) و مورد تایید بزرگانی چون ایت الله خویی در کتاب معجم رجال الحدیث نیز می باشد.
🔸بر اساس همین روایات، برخی فقهای شیعه فتوا به استحباب غسل روز نوروز داده اند و درحقیقت دلیل قابل توجهی که تمام روایات مذکور در مورد این عید باستانی را رد کند در دست نیست.(جواهر الکلام ج5 ص41)
🔸آیا این‌همه دلیل نقلی ( حتی بر فرض عدم اعتبار همه آن‌ها) بر اهمیت و جایگاه نوروز کفایت نمی‌کند؟علاوه بر اینکه اقتضای دلائل عقلی ناظر بر ویژگی های جامعه‌شناسانه و روان‌شناسانه نوروز نیز مؤید این داستان است.
🔺همان‌گونه که اسلام؛ خود بسیاری از رسوم عهد جاهلیت پیش از خود که باعقل و منطق سازگار بود را تأیید و تشریع نمود، مواردی مانند صد شتر بودن دیه قتل انسان، هفت دور طواف خانه خدا، کابین زنان، ماه‌های حرام و موارد متعددی از این دست.
🔸سیره و سنت ائمه ع نیز در برخورد با آداب و رسوم رایج در دیگر ممالک چنین بوده است، چنان‌که علی(ع) به مالک اشتر در هنگام گماشتن ایشان به سرزمین کهن و باستانی مصر بر این واقعیت تأکید می‌نماید: قانون پسندیده‌ای را که مورد عمل پیشینیان بوده و هم‌بستگی مردم را در پی داشته و امور اجتماعی مردم بر محور آن سامان‌یافته است، نقض مکن.( نهج البلاغه، نامه 53)
🔸آیا نوروز دارای ویژگی‌های پیش‌گفته علی ع نیست؟ علاوه بر اینکه اسلام در امور اجتماعی، فرهنگی و چگونگی پوشش، گویش و مانند آن به‌طور غالب به رأی و نظر مردم احترام گذاشته و بیشتر به اصول و جهت‌دهی‌های مبنایی می‌پردازد.
👇👇👇