✳️ توضیحات ذیل حدیث پایانی بسیار خواندنی... 💠 حضرت امام سجاد علیه السلام: ✅ صَلَّى أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ ثُمَّ لَمْ يَزَلْ فِي مَوْضِعِهِ حَتَّى صَارَتِ اَلشَّمْسُ عَلَى قِيدِ رُمْحٍ وَ أَقْبَلَ عَلَى اَلنَّاسِ بِوَجْهِهِ فَقَالَ: وَ اَللَّهِ لَقَدْ أَدْرَكْنَا أَقْوَاماً كَانُوا يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِيٰاماً يُرَاوِحُونَ بَيْنَ جِبَاهِهِمْ وَ رُكَبِهِمْ كَأَنَّ زَفِيرَ اَلنَّارِ فِي آذَانِهِمْ إِذَا ذُكِرَ اَللَّهُ عِنْدَهُمْ مَادُوا كَمَا يَمِيدُ اَلشَّجَرُ كَأَنَّ اَلْقَوْمَ بَاتُوا غَافِلِينَ قَالَ ثُمَّ قَامَ فَمَا رُئِيَ ضَاحِكاً حَتَّى قُبِضَ صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَيْهِ. ⬅️ امير مؤمنان عليه السّلام بعد از نماز همچنان در محراب عبادت بودند، تا آنکه خورشید به اندازه‌ی یک نیزه برآمد، سپس به مردم رو کرده فرمودند: به خدا سوگند (پیش از شما) اقوامی را درک کردیم که شب‌ها را در پیشگاه خداوند به سجده و قیام می‌گذراندند، گاه پیشانی‌هایشان به سجده بود و گاه در حال تشهّد بودند، صدای آتش دوزخ در گوش آنان بود و وقتی نام خدا در نزد آنان برده می‌شد، چون درخت می‌لرزیدند. (اما)‌ گویی این قوم در حال غفلت شب را می‌گذارنند. سپس امام علیه‌السلام برخاستند و تا شهادت آن حضرت را کسی خنداندن ندید. 📚 مشکاة الأنوار (ابی الفضل علی طبرسی): ج۱، ص۶۱ 💠 رسول خدا حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله: ✅ يَا عَلِيُّ ثَلاَثٌ فَرَحَاتٌ لِلْمُؤْمِنِ فِي اَلدُّنْيَا لِقَاءُ اَلْإِخْوَانِ وَ تَفْطِيرُ اَلصَّائِمِ وَ اَلتَّهَجُّدُ مِنْ آخِرِ اَللَّيْلِ. ⬅️ یا علی! سه چیز وسیله‌ی سرور و شادی مؤمن در دنیا است: دیدار برادران ایمانی افطار دادن به روزه‌دار و عبادت آخر شب. 📚 مکارم الأخلاق (طبرسی): ج۱، ص۴۳۳ - من لا یحضره الفقیه (شیخ صدوق): ج۴، ص۳۵۲ 🔷 رهبر معظّم انقلاب در بخشی از توضیحاتشان در خصوص حدیث شریف فوق می‌فرمایند: ⬅️ یکی از شادی‌های مؤمن همین عبادت آخر شب است که فراتر از تحریض (تشویق) بر تهجّد است؛ این نشان‌دهنده آن است که مؤمن در اشتغالات روزانه در محیط کسب و کار و شغل و گرفتاری و مانند این‌ها، واقعاً یک حالت جدایی و هجرانی حس می‌کند. آخر شب انسان تنها است؛ او است و خدای متعال، و برمی‌خیزد و با خدای متعال حرف می‌زند، عبادت می‌کند، مناجات می‌کند؛ این یک نعمت مغتنمی است برای مؤمن. چقدر خوب است که به‌خصوص جوان‌ها این تهجّد را قدر بدانند، چون برای آن‌ها ثوابش هم بیشتر از امثال ماها است و وقتی که توانستند این را به صورت یک خصلت و عادتی برای خودشان به وجود بیاورند، برایشان لذّت‌آور هم هست که بلند شوند و ساعتی قبل از اذان صبح با خدای متعالی در تنهایی حرف بزنند؛ وقتی این دریچه به روی انسان باز شد، احساس می‌کند که اگر این دریچه نبود چه می‌کرد؟! یعنی این‌قدر برای مؤمن شادی‌آور و مایه‌ی انبساط است که از اینکه اگر این را نداشت چه می‌کرد، انسان ممکن است گاهی وحشت بکند! 📚 گزیده احادیث مکارم الاخلاق به انتخاب و شرح حضرت آیت الله خامنه‌ای حفظه الله (انتشارات انقلاب اسلامی): حدیث ۱۱، ص۴۶ @justhadis110