🔶🔸 ولادت بهتر است یا شهادت🔸🔶
در چند سال اخیر این پرسش مطرح شده که هفتم صفر زادروز یا روز شهادت اهل بیت (ع) است؟
برابر روایت مرسلی(بحارج۲۵ص۴۲)، امام کاظم (ع) در ماه ذیحجه ـ بدون اشاره به روز آن ـ به دنیا آمد. نبود سند برای این روایت موجب اعراض مشهور اندیشمندان شیعه و برگزیدن روایت دیگر دال بر تولد حضرت در هفتم ماه صفر شده است.
بزرگانی چون شیخ مفید (م413)، مرحوم طبرسی(548)، شهید فتال نیشابوری (ش 508)، ابنشهرآشوب (م588)(مناقب۳/۴۳۷)، شهید اول (م786)(الدروس۱۵۴)، جیلانی (ق11)، علامه مجلسی (م1111)، شيخ جعفر كاشف الغطاء (م1228) ـ از بزرگان حوزه علمیه نجف ـ (روضه الواعظین ۱/۲۶۴،اعلام الوری۲۹۴،سفینه البحار۸/۴۶۰)و شیخ عباس قمی (م 1359)(منتهی الامال۳/۱۴۶۳) ولادت آن حضرت را در هفتم ماه صفر میدانند.
مشهور درباره تاریخ شهادت امام حسن مجتبی (ع) نیز آخرین روزهای ماه صفر است. مرحوم کلینی (م329)(۱/۴۶۱) آن را روز آخر؛ و شیخ مفید، شیخ طوسی (م460)(مسار الشیعه۴۷،مصباح المتهجد۷۹۰)، و ابنشهرآشوب(مناقب۴/۲۸) آن را 28 ماه صفر دانستهاند.
در برابر تنها متأخران چون شهید اول (الدروس۱۵۲)و مرحوم کفعمی (م905) (المصباح۵۲۲)ـ از بزرگان شیعه در قرن هشتم و نهم ـ شهادت حضرت را در هفتم ماه صفر دانستهاند.
بنابراین مشهور میان اندیشمندان شیعه تولد امام کاظم (ع) در هفتم و شهادت امام مجتبی (ع) در آخر ماه صفر است.(کافی۱/۴۶۱،مناقب۴/۲۸،مسارالشیعه۴۷،مصباح المتهجد۷۹۰)
اصرار بر وقوع شهادت امام حسن مجتبی (ع) در هفتم ماه صفر هیچ سندی ندارد؛ به ویژه آنکه پیشینیانی چون حسن قمى ـ در تاریخ قم که آن را در 378 ق نوشته ـ و شیخ طوسی در تهذیب، تنها به شهادت امام حسن مجتبی (ع) در ماه صفر ـ بدون تعیین هفتم یا آخر ماه ـ اشاره کردهاند. در میان معاصران نیز محدث بزرگی چون مرحوم شیخ عباس قمی ره با تردید از این مسئله گذشته است.
در این میان آنچه بسیار غریب است حذف مناسبت تولد امام کاظم (ع) در هفتم سفر از تقویم رسمی کشور و تعیین 14 ذیحجه ـ طی چهار سال اخیر ـ به عنوان زادروز امام کاظم ع است که هیچ سندی برای آن وجود ندارد. این در حالی است که بزرگانی چون شهید اول هر دو روایت شهادت و ولادت را نقل کردهاند.
استوارترین اندیشه، گفتار فقیهانی چون مرحوم آیتاللهالعظمی بهجت (ره) و دیگر بزرگان حوزه علمیه قم و برگرفته از آموزههای اهل بیت (ع) است. ایشان معتقدند که بهتر است این روز را روز بزرگداشت مقام دو امام قرار داده و به بیان فضائل امام کاظم (ع) و مصائب امام مجتبی (ع) بپردازیم.
در این موارد نباید دستورات اهل بیت (ع) در مورد شادی در شادی آنان و اندوه در غم آنان را از نظر دور داشت که
(الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مَارِقٌ وَ الْمُتَأَخِّرُ عَنْهُمْ زَاهِقٌ وَ اللَّازِمُ لَهُمْ لَاحِق)