"احکام قرائت در رکعت اول و دوم" ‏1.‏ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ «‏ﻓﻴﻞ»‏ ﻭ «‏ﺍﻳﻠﺎﻑ»‏ ﺩﺭ ﺣﮑﻢ ﻳﮏ ﺳﻮﺭﻩ ﺍﻧﺪ، ﻭ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺣﻤﺪ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﻴﺴﺖ.‏ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ «‏ﻭﺍﻟﻀﺤﯽ»‏ ﻭ «‏ﺍﻟﻢ ﻧﺸﺮﺡ»‏.‏ ﺗﻮﺟﻪ:‏ ﺍﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﺟﻬﻞ ﺑﻪ ﻣﺴﺄﻟﻪ، ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ ﻓﻴﻞ ﻳﺎ ﺍﻧﺸﺮﺍﺡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﯽ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻳﺎﺩﮔﻴﺮﯼ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﻧﮑﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻤﺎﺯﻫﺎﯼ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﯼ ﺍﻭ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺑﻪ ﺻﺤﺖ ﺍﺳﺖ.‏ 2.‏ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯﻫﺎﯼ ﻭﺍﺟﺐ ﻳﻮﻣﻴﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﺣﻤﺪ ﻭ ﻳﮏ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ ﮐﺎﻣﻞ، ﻗﺮﺍﺋﺖ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺁﻳﺎﺕ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻗﺮﺁﻥ ﺍﺷﮑﺎﻝ ﻧﺪﺍﺭﺩ.‏ 3.‏ ﺍﮔﺮ ﻭﻗﺖ ﻧﻤﺎﺯ ﺗﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﺑﺘﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﺩﺯﺩ ﻳﺎ ﺩﺭﻧﺪﻩ ﻳﺎ ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺻﺪﻣﻪ ﻣﯽ ﺯﻧﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺳﻮﺭﻩ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ.‏ 4.‏ ﺍﮔﺮ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎً ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﻤﺪ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺭﮐﻮﻉ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﺷﻮﺩ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺣﻤﺪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ، ﻭﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺍﺛﻨﺎﯼ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺳﻮﺭﻩ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺣﻤﺪ، ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ.‏ 5.‏ ﺍﮔﺮ ﺣﻤﺪ ﻭ ﺳﻮﺭﻩ ﻳﺎ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺭﮐﻮﻉ ﺑﻔﻬﻤﺪ، ﻧﻤﺎﺯﺵ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ.‏ 6.‏ ﺍﮔﺮ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺭﮐﻮﻉ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﮐﻪ ﺣﻤﺪ ﻭ ﺳﻮﺭﻩ ﻳﺎ ﻓﻘﻂ ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺭﮐﻮﻉ ﺭﻭﺩ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﻓﻘﻂ ﺣﻤﺪ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ، ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﮔﺮ ﺧﻢ ﺷﺪﻩ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺣﺪ ﺭﮐﻮﻉ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﮐﻪ ﺣﻤﺪ ﻳﺎ ﺳﻮﺭﻩ ﻳﺎ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ.‏ 7.‏ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯ ﻭﺍﺟﺐ، ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺳﻮﺭﻩ ﻫﺎﯼ ﺳﺠﺪﻩ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻋﻤﺪﺍً ﻳﺎ ﺳﻬﻮﺍً ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﻮﺭﻩ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﻳﻪ ﯼ ﺳﺠﺪﻩ ﺑﺮﺳﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ﻭﺍﺟﺐ ﺳﺠﺪﻩ ﯼ ﺗﻠﺎﻭﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺑﺮ ﺧﻴﺰﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺳﻮﺭﻩ، ﺗﻤﺎﻡ ﻧﺸﺪﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻤﺎﻡ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﺧﺮ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺍﻋﺎﺩﻩ ﮐﻨﺪ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺁﻳﻪ ﯼ ﺳﺠﺪﻩ ﻣﻠﺘﻔﺖ ﺷﺪ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ﻭﺍﺟﺐ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺳﻮﺭﻩ ﺩﻳﮕﺮﯼ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺗﻤﺎﻡ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺍﻋﺎﺩﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ.‏ 8.‏ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺍﺛﻨﺎﯼ ﻧﻤﺎﺯ، ﺁﻳﻪ ﯼ ﺳﺠﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﻮﺩ، ﻧﻤﺎﺯﺵ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﻨﻴﺪﻥ ﺁﻳﻪ ﯼ ﺳﺠﺪﻩ، ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﺳﺠﺪﻩ ﮐﺮﺩﻥ، ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺳﺠﺪﻩ ﮐﻨﺪ.‏ 9.‏ ﺍﮔﺮ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺣﻤﺪ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ «‏ﻗﻞ ﻫﻮ ﺍﻟﻠﻪ ﺍﺣﺪ»‏ ﻳﺎ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ «‏ﻗﻞ ﻳﺎ ﺍﻳﻬﺎ ﺍﻟﮑﺎﻓﺮﻭﻥ»‏ ﮐﻨﺪ، ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ، ﻭﻟﯽ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯ ﺟﻤﻌﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺭﻭﯼ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﯽ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ ﺟﻤﻌﻪ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ ﺟﻤﻌﻪ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ.‏ ‏10.‏ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯ ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ «‏ﻗﻞ ﻫﻮ ﺍﻟﻠﻪ ﺍﺣﺪ»‏ ﻭ «‏ﻗﻞ ﻳﺎ ﺍﻳﻬﺎ ﺍﻟﮑﺎﻓﺮﻭﻥ»‏ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﻭﻗﺘﯽ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻧﺼﻒ ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ.‏ 11.‏ ﺍﮔﺮ ﻣﻘﺪﺍﺭﯼ ﺍﺯ ﺳﻮﺭﻩ ﻳﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﯽ ﮐﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻨﮕﯽ ﻭﻗﺖ ﻳﺎ ﺟﻬﺖ ﺩﻳﮕﺮﯼ ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻤﺎﻡ ﮐﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ ﺩﻳﮕﺮﯼ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ، ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻓﺮﻕ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﺼﻒ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻳﺎ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻭ ﻳﺎ ﺳﻮﺭﻩ ﻳﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺁﻥ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺍﺳﺖ «‏ﻗﻞ ﻫﻮ ﺍﻟﻠﻪ»‏ ﻭ «‏ﻗﻞ ﻳﺎ ﺍﻳﻬﺎ ﺍﻟﮑﺎﻓﺮﻭﻥ»‏ ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ.‏ 12.‏ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯﻫﺎﯼ ﻣﺴﺘﺤﺒﯽ، ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺳﻮﺭﻩ ﻟﺎﺯﻡ ﻧﻴﺴﺖ، ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺁﻥ ﻧﻤﺎﺯ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﯼ ﻧﺬﺭ ﮐﺮﺩﻥ ﻭﺍﺟﺐ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﻭﻟﯽ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﯽ ﻧﻤﺎﺯﻫﺎﯼ ﻣﺴﺘﺤﺒﯽ ﮐﻪ ﺳﻮﺭﻩ ﯼ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ، ﻣﺜﻞ ﻧﻤﺎﺯ ﺑﺮﺍﯼ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦ، ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺁﻥ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ.‏