سورة آل عمران(3): آية 130] ...... ص : 328
(آيه 130)- تحريم رباخواري! اين آيه و هشت آيه بعد از آن محتوي يك سلسله برنامههاي اقتصادي، اجتماعي و تربيتي است. در اين آيه روي سخن را به مؤمنان كرده، ميفرمايد: «اي كساني كه ايمان آوردهايد! ربا (و سود پول) را چند برابر نخوريد» (يا أيها الذين آمنوا لا تأكلوا الربوا أضعافا مضاعفة).
عرب در زمان جاهليت آلودگي شديدي به رباخواري داشت، به همين دليل قرآن براي ريشهكن ساختن رباخواري حكم تحريم را تدريجا و در چهار مرحله بيان كرده است:
1- در آيه 39 سوره روم در باره «ربا» به يك پند اخلاقي قناعت شده.
2- در آيه 161 سوره نساء «ربا» به عنوان يك عادت زشت يهود مورد سرزنش قرار گرفته است.
3- در آيات 275 تا 279 سوره بقره، نيز هر گونه رباخواري را ممنوع و در حكم جنگ با خدا ذكر نموده است.
4- و بالاخره در آيه مورد بحث، حكم تحريم ربا صريحا ذكر شده، اما تنها به يك نوع از انواع ربا كه نوع شديد و فاحش آن است اشاره شده است. برگزيده تفسير نمونه، ج1، ص: 329
منظور از «ربا فاحش» اين است كه سرمايه به شكل تصاعدي در مسير ربا سير كند يعني سود در مرحله نخستين با اصل سرمايه ضميمه شود و مجموعا مورد ربا قرار گيرند.
در پايان آيه ميفرمايد: «اگر ميخواهيد رستگار شويد بايد تقوي را پيشه كنيد و از اين گناه بپرهيزيد» (و اتقوا الله لعلكم تفلحون).