❇تفســــــیر ❇ در آیه بعد، اشاره به حکمى شده است که در واقع یکى از شرائط تأثیر دعا است، مى فرماید: در روى زمین فساد مکنید بعد از آن که اصلاح شده است (وَ لاتُفْسِدُوا فِی الأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاحِها). مسلماً هنگامى دعاها در پیشگاه خدا به اجابت نزدیک خواهد بود که شرائط لازم در آن رعایت شود، از جمله این که با جنبه هاى سازنده و عملى در حدود توانائى و قدرت همراه باشد. حقوق مردم رعایت گردد. و حقیقت دعا در سراسر وجود انسان پرتوافکن شود. بنابراین، هیچ گاه دعاى افراد مفسد و تبهکار به جائى نخواهد رسید. 🌼🌼🌼 منظور از فساد بعد از اصلاح ، ممکن است اصلاح از ظلم یا کفر یا هر دو بوده باشد، در روایتى از امام باقر(علیه السلام) مى خوانیم: إِنَّ الأَرْضَ کانَتْ فاسِدَةً فَأَصْلَحَهَا اللّهُ بِنَبِیِّه(صلى الله علیه وآله): زمین فاسد بود و خداوند به وسیله پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) آن را اصلاح کرد. پس از آن، بار دیگر به مسأله دعا مى پردازد و یکى دیگر از شرائط آن را بازگو مى کند، مى فرماید: خدا را با ترس و امید بخوانید (وَ ادْعُوهُ خَوْفاً وَ طَمَعاً). نه آن چنان از اعمال خود راضى باشید که گمان کنید هیچ نقطه تاریکى در زندگى شما نیست که این خود عامل عقب گرد و سقوط است. و نه آن چنان مأیوس باشید که خود را شایسته عفو خدا و اجابت دعا ندانید که این یأس و نومیدى نیز خاموش کننده همه تلاش ها و کوشش ها است، بلکه با دو بال بیم و امید به سوى او پرواز کنید، امید به رحمتش و بیم از مسئولیت ها و لغزش ها. 🌼🌼🌼 و در پایان آیه، براى تأکید بیشتر روى اسباب امیدوارى به رحمت خدا، مى فرماید: رحمت خدا به نیکوکاران نزدیک است (إِنَّ رَحْمَتَ اللّهِ قَریبٌ مِنَ الْمُحْسِنینَ). ممکن است، این جمله یکى دیگر از شرائط اجابت دعا باشد، یعنى اگر مى خواهید دعاى شما یک دعاى توخالى و تنها گردش زبان نباشد، باید آن را با اعمال نیک خود همراه سازید، تا به کمک آن، رحمت الهى شامل حال شما گردد و دعایتان به ثمر رسد. و به این ترتیب، در این دو آیه اشاره به پنج قسمت از شرائط قبولى دعا شده است: نخست این که از روى تضرع و در پنهانى باشد. دیگر این که از حدّ اعتدال تجاوز نکند. سوم این که با تولید فساد و تبهکارى همراه نگردد. چهارم این که توأم با بیم و امید متوازن باشد. پنجم این که با نیکوکارى توأم گردد. (تفســــــیر نمونه، ذیل آیه ۵۶ سوره مبارکه اعراف) ↙️ @etehadieh_amariyon