✍️ #یادداشت 📘 #رخت‌شو #بخش_دوم پلات رمان مهندسی خوبی دارد. چرا که رابطه‌ی علت و معلولی وقایع خوب در هم تنیده شده، جوری که در پایان هیچ نقطه‌ی کوری در ذهن مخاطب باقی نمی‌ماند. رمان از ابتدا با نثری روان و ساده شروع می‌شود و این ریتم و تمپو تا پایان رمان هماهنگ پیش می‌رود. « فرازهای زندگیم در کنار او، مثل نواری از جلوی چششم عبور می‌کند. دوست دارم از زیباترین صحنه‌ی مادر و فرزندی آغاز کنم؛ از روبه رو شدن با حبیبه بعد از گم کردنش؛ از وقتی که در اهواز پیدایش کردم. کم نبود دفعاتی که باعث گریستنش شده‌ام. اما دیدن دوباره‌اش در خیابان نادری اهواز، آغاز توبه‌ام از زدن زخم‌زبان به تن حبیبه بود.» فضاسازی در کلیت رمان خوب بود. خصوصا خانه‌ی حبیبه با آن نخلی که بار ندارد. نخلی که نماد استادگی، مقاومت، سخاوت، آزادگی و پاکی است. درست مثل حبیبه. این‌همانی خوبی بین حبیبه و نخل خانه‌اش وجود دارد. درختی که در بحبوحه‌ی جنگ، عدنان شلینگ آب را زیر پایش ول می‌کند. اما درخت هیچ برگ و باری ندارد. حبیبه حاصل زندگیش دو پسرش هستند که در نهایت هر یک به طریقی قریانی می‌شوند و این حبیبه است که چون نخل حیاط خانه‌اش از پای نمی‌افتد و می‌ایستد و مقاومت می‌کند. با وجود محاسنات زیاد کتاب، اشکالاتی هم به آن وارد است. نویسنده خواسته از من راوی‌ها بهره برده تا به این وسیله در روایتش، چندصدایی ایجاد کند. اما متاسفانه این اتفاق نیفتاده. فصل اول را شیوا روایت می‌کند. فصل دوم او، فصل سوم عدنان و فصل چهارم ننه‌بشیر. بعد او و باز شیوا. مشکل اینجاست که همه‌ی شخصیت‌ها مثل هم حرف می‌زنند. ما در طول رمان با یک صدا روبه رو هستیم. شاید بین شخصیت‌های رمان بشود حبیبه را متفاوت دید. تنها اوست که گاهی با لهجه‌ی عربی حرف می‌زند. باقی شخصیت‌ها همه یک‌صدا و یک لحن و یک ضرب‌آهنگ دارند. اشکال دیگری که وجود داشت، اظهارنظر شخصیت‌ها بود. این که شخصیت‌ها در روایت خود نویسنده بخواهند، با نویسنده حرف بزنند؛ اشکالی ندارد؛ اما در روایت خودشان حق چنین کاری را ندارند. اقای حنیف تلاش کرده، مخاطب را با حواشی جنگ همراه کند. شخصیتی را خلق کرده که برایمان هم آشناست و هم آشنا نیست. این که در آن دوره بودند کسانی که هرگز اسلحه به دست نگرفتند؛ اما نقش‌پررنگی در موفقیت رزمندگان داشتند. حبیبه و حبیبه‌های بسیاری چون نخل ایستادند، شاید دیده نشدند، اما این دیده نشدن دلیل بر عدم وجودشان نیست. - لیلا بهرامی 🛒 برای تهیه کتاب «رخت‌شو»، در دایرکت پیام دهید. @KhateMoqadam_admin