⭕️درس گفتارهای محرم۹۹ «کوفه؛نهضت،نظام؛تاب آوری» پرده هفتم: اهالی تپه ندبه! 🔸تا اینجا معلوم شد شهرها و جوامع هم مثل اشخاص با افکار و هیجانات و رفتارهای مشترک، دارای روح و روانی جمعی میشوند.(ر.ک:جهان های اجتماعی/ حمید پارسانیا). کوفه شخصیتی اجتماعی با خصائصی یافت که تا 61هجری با او بود. در نهضت علیه عثمان پیروز و در نهضت حسینی تاب نیاورد. نظام اموی را پذیرفت اما نظام علوی را تاب نیاورد. 🔸در نهضت حسینی، مخالفت ها با بنی امیه در دوره نعمان بن بشیر(والی ضعیف) موجب نهضت در کوفه شد.بخلاف شورش های خوارج اینبار اعتراض، نهضتی با 18000بیعت کننده یافت. اما در دوره عبیدالله بن زیاد (فاسق قوی و مستبد) نهضت سرکوب شد.بافت جمعیتی جدید،بازی والی با بیت المال و مقرری ،استبداد و اجبار ابن زیاد نهضت دوم کوفه را شکست داد و کوفه را علیه مهمان خود تجهیز کرد. یکبار دیگر الهیات قعود خود را در کوفه نشان داد و آنها که حاضر به کشتن حسین(ع)نبودند را جای یاری او ،روی تلّی جمع کرد تا برایش بگیریند و فقط ندبه کنند! ✅ سیر حوادث: 1⃣شیعیان پی امام؛ مغیره پی ولایت عهدی یزید: بلافاصله بعد از شهادت امام مجتبی شیعیان کوفه نامه دعوت به امام حسین نوشتند که پاسخ صبر تا پایان عمر معاویه جواب داشت. مغیره والی اول کوفه برای بقاء خود ولایتعهدی یزید را با معاویه و یزید مطرح کرد و سران کوفه را حتی زودتر از شام بدین امر راغب کرد... 2⃣ شروع نهضت حسینی: از رجب 60 هجری با مرگ معاویه، اباعبدالله نهضت را شروع کرد چون عهدنامه به اتمام رسیده و ولایتعهدی یزید هم فاقد وجاهت قانونی(خلاف عهدنامه) و هم شرعی بود. اولین تجمعات پس از ده سال در خانه شیعیان برای نهضت شروع شد. امام نامه اول را بی جواب گذاشت. مرتبه دوم 150 نفر از سرشناسان شیعیان کوفه با نامه هایی به مکه رفتند و باز بی جواب نهاد. وقتی درخواست از امام به غیر شیعیان هم رسید (کوفه آماده نهضت نه شورش) آنوقت جواب داد و مسلم بن عقیل را فرستاد. مرامنامه عدالتخواهانه مسلم زود به بیعت 18000نفری رسید ونهضت دوم کوفه شکل گرفت. 3⃣ تاب نیاوردن نهضت کوفه: وقتی فاسق قوی (عبیدالله) جای نعمان نشست ارزشهای استبدادی اموی را آشکار کرد. ناشناس وارد شد تا منعش نکنند و بعد خطبه تهدید خواند. لاجرم قیام مسلم زودتر از موعد با 4000نفر شروع شد(بقیه فی الحال در کوفه نبودند). سیاست ارعاب شروع شد. ترساندن از سپاه شام توسط اشراف کوفه، وعده قطع مقری به عریف ها و دار زدن عریفی که یکی از افراد تحت سرپرستی اش با مسلم و حسین باشدو...موجب شد نهضت بخوابد و مسلم غریبانه کشته شود. 4⃣ تجهیز کوفه علیه امام(ع) با افزایش صددرصدی بیت المال و وعده تقسیم 4000دینار و200000درهم سپاه تجهیز شد. اعزام اجباری حتی نوجوانانی که بالغ شده اند در دستور قرار گرفت. قعقاع بن سوید با سپاهی مامور شد هیچ مردی در کوفه نگذارد.متخلف دستگیر و گردن زده می شد! ارزشهای اموی کوفه را بسیج کرد. 5⃣ اهالی تپه ندبه: بلاذری می نویسد از هر هزار اعزامی 300یا400نفر به کربلا می رسید و بقیه از سر کراهت فرار می کردند . دینوری می نویسد تا کربلا از دسته های اعزامی ،بخاطر کراهتشان برای کشتن حسین(ع) فقط عده قلیلی می ماند! این متواریان در صحرا ،روز عاشورا بر تلّی جمع شدند وبا گریه دعا می کردند: اللهم انزل نصرک! با یک محاسبه معلوم میشود جمعیت فراری ها بیش از حاضران میدان است.اگر به حسین می پیوستند کار تمام بود اما بازمانده الهیات قعود با خصلت های جمعی کوفه مانع شد . عاشورا ظاهرا سه صف (یاران امام/سپاه ابن سعد/اهالی تپه ندبه) اما واقعا با دوصف(حسینی/ یزیدی) رقم خورد... ☑️ @m_ghanbarian