فصل اول : در بیان ولادت و اسم و لقب و احوال والده آن حضرت است ولادت باسعادت حضرت امام جعفر صادق علیه السلام در روز دوشنبه هفدهم ماه ربیع الاول سنه هشتاد و سه واقع شده که موافق است با روز ولادت حضرت رسول صلی اللّه علیه و آله و سلم و آن روزی است شریف عظیم البرکه که پیوسته صالحین از آل محمّد علیهم السلام از قدیم الایام بزرگ می شمردند آن روز را و مراعات می کردند حرمت آن را. و در روزه اش فضل کبیر و ثواب عظیم وارد شده و مستحب است در آن روز صدقه و زیارت مشاهد مشرفه و به جا آوردن خیرات و مسرور نمودن اهل ایمان. اسم مبارک آن حضرت، جعفر بود و کُنیت شریفش، ابوعبداللّه و القاب آن حضرت: صابر و فاضل و طاهر و صادق بود و مشهورترین القاب آن جناب، صادق است . ابن بابویه و قطب راوندی روایت کرده اند که از حضرت امام زین العابدین علیه السلام پرسیدند که امام بعد از تو کیست ؟ فرمود: محمدباقر که علم را می شکافد شکافتنی ، پرسیدند که بعد از او امام که خواهد بود؟ فرمود: جعفر که نام او نزد اهل آسمانها صادق است ؛ گفتند: چرا به خصوص او را صادق می نامند و حال آنکه همه شماها صادق و راستگویید؟ فرمود که خبر داد مرا پدرم از پدرش رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلم که آن حضرت فرمود چون متولد شود فرزند من جعفر بن محمّد بن علی بن الحسین علیهم السلام او را صادق نامید؛ زیرا که پنجم از فرزندان او جعفر نام خواهد داشت و دعوی امامت، خواهد کرد به دروغ از روی افتراء و او نزد خدا جعفر کذّاب افترا کننده بر خدا است؛ پس حضرت امام زین العابدین علیه السلام گریست و فرمود که گویا می بینم جعفر کذاب را که برانگیخته است خلیفه جور زمان خود را بر تفتیش و تفحص امام پنهان یعنی صاحب الزّمان علیه السلام .(1) و در شمایل حضرت صادق علیه السلام گفته اند که آن حضرت میانه بالا و افروخته رو و سفید بدن و کشیده بینی و موهای او سیاه و مجعّد بود و بر خدّ رویش خال سیاهی بود.(2) و به روایت حضرت امام رضا علیه السلام نقش نگین آن حضرت ( اَللّهُ وَلِیّی وَ عِصْمَتی مِنْ خَلْقِهِ ) (3) و به روایت دیگر ( اَللّهُ خالِقُ کُلِّ شَی ءٍ ) (4) و به روایت معتبر دیگر ( انت ثقتی فاعصمنی من الناس ) (5) و به روایت دیگر ( ماشاءَ اللّهُ لاقُوَّهَ اِلا بِاللّهِ اَسْتَغْفِرُاللّهَ ) (1) بوده ، و غیر از اینها نیز نقل شده. ──────── 1- 1.- ( جلاءالعیون ) ص 1001. 2- 2.- بشیر (نسخه بدل ). 3- 3.- ( جلاءالعیون ) ص 1001 1007، ( کمال الدّین ) ص 418، ( الغیبه ) شیخ طوسی ص 124 128. 4- 4.- سوره اسراء 17.، آیه 81. 5- 5.- سوره قصص 28.، آیه 5 6.