امام عليه السلام پس از بيان يك سلسله كليات در بخش پيشين اين نامه، در اين بخش انگشت روى جزئيات مسائل گذارده و اوامر و نواهى خاصى براى كارگزاران خراج صادر مىفرمايد. در آغاز چنين مىگويد: «حال كه چنين است انصاف را از سوى خود نسبت به مردم رعايت كنيد و در برابر نيازمندىهايشان (كه پاسخ گفتن به آن مشكلاتى دارد) صبر و شكيبايى به خرج دهيد، زيرا شما خزانهداران رعيّت و وكلاى امّت و سفيران ائمه و پيشوايان هستيد»؛ (فَأَنْصِفُوا النَّاسَ مِنْ أَنْفُسِكُمْ، وَ اصْبِرُوا لِحَوَائِجِهِمْ، فَإِنَّكُمْ خُزَّانُ الرَّعِيَّةِ، وَ وُكَلَاءُ الْأُمَّةِ، وَ سُفَرَاءُ الْأَئِمَّةِ). منظور از انصاف از سوى خود - همانگونه كه در روايات وارد شده است - اين است كه آنچه براى خود مىپسندند براى آنها بپسندند و آنچه براى خويش ناخوش مىدارند براى آنها ناخوش دارند. يا به تعبير ديگر همانگونه كه حق خود را از آنها مىگيرند، حقوق آنها را نيز به آنها بپردازند. در حديثى مىخوانيم مردى اعرابى خدمت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آمد در حالى كه پيامبر سوار بر مركب به سوى يكى از غزوات در حركت بود. آن مرد عرب ركاب پيغمبر را گرفت و عرض كرد: «يَا رَسُولَ اللّٰهِ عَلِّمْنِي عَمَلاً أَدْخُلُ بِهِ الْجَنَّةَ؛ اى رسول خدا! عملى به من ياد ده كه اگر انجام دهم داخل بهشت شوم». پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: «مَا أَحْبَبْتَ أَنْ يَأْتِيَهُ النَّاسُ إِلَيْكَ فَأْتِهِ إِلَيْهِمْ وَمَا كَرِهْتَ أَنْ يَأْتِيَهُ النَّاسُ إِلَيْكَ فَلَا تَأْتِهِ إِلَيْهِمْ؛ آنچه دوست دارى مردم براى تو انجام دهند براى آنان انجام ده و آنچه دوست ندارى كه مردم دربارۀ تو انجام دهند دربارۀ آنها انجام نده». اين را فرمود و اضافه كرد: «خَلِّ سَبِيلَ الرَّاحِلَةِ؛ دست از مركب بردار و آن را به حال خود واگذار» (يعنى تمام خواستۀ تو در اين دو جمله بود). امام عليه السلام در جملههاى بالا سه منصب براى عاملان خراج بيان فرمود كه اشاره به سه مسئوليت مهم آنهاست