شرح دعاي اول صحيفه سجاديه
(۲)
از: آيت الله حسن ممدوحي
هم چنين، او آخري است كه پس از او آخر ديگري قابل تصور نيست ؛ زيرا اولا: هيچ موجودي نسبت به خداوند متعال استقلال ندارد تا بتوان آن را آخر دانست، و ثانيا: خداي متعال غايت همه موجودات عالم است و غايت هر چيز غير از آن خود آن چيز مي باشد.
در آيات عديده اي از قرآن كريم نيز به اين نكته عميق برمي خوريم:
- اليه ترجع الامور: كارها فقط به سوي او باز مي گردد.
- الي الله المصير: بازگشت شما فقط به سوي خداست.
- اليه تصير الامور: امور فقط به سوي او (خداوند) باز مي گردند.
- الي الله الرجعي: فقط به سوي خداوند بازگشت شماست.
- و الي ربك المنتهي: فقط به سوي پروردگارت پايان كار است.
- كل الينا راجعون: همه به سوي ما باز خواهند گشت.
- هو الاول و الاخر: او (خداوند متعال ) اول و آخر است.
و بسياري از آيات ديگر كه حاكي از اين حقيقت مي باشند كه غير از او، چيز ديگري منتهي اليه نيست، زيرا اوست كه كمال است و همه عالم به طرف كمال مطلق در تكاپو است، گرچه خود نمي داند.