استاد فیاض بخش: ابتدایی‌ترین مرحله توبه، توبه از گناهان صغیره و کبیره است ولی وقتی کسی از این مرحله عبور کرد، باید دائماً توبه داشته باشد تا آنجا که پیغمبر اکرم(ص) می‌فرماید: «إِنَّهُ لَيُغَانُ عَلَى قَلْبِي وَ إِنِّي لَأَسْتَغْفِرُ اللَّهَ فِي كُلِّ يَوْمٍ سَبْعِينَ مَرَّةً.» (همانا كه قلبم را غبارى مى‏پوشاند و من روزى هفتاد مرتبه از درگاه خدا آمرزش مى‏طلبم) (مستدرك‏الوسائل، محدّث نورى‏، ج۵، ص۳۲۰) ◽️ یعنی پیغمبر اکرم(ص) هم در مرتبه خودشان توبه می‌کنند. این نشان می‌دهد که توبه هر شخص به نسبت مرتبه یقظه اوست و امری ذومراتب است. به عبارت دیگر، هر بیداری، توبه خاص خودش را دارد. ◽️بیداری مرتبه اول این است که سالک متوجه شود که در منجلاب گناه و آلودگی است. در مرتبه بعد، توجه پیدا می‌کند که عمری را بدون فکر و نیت، کار کرده است و در غفلت بوده است. این هم توبه از غفلت است. از اینجا به بعد، تازه مراتب سیر و سلوک شروع می‌شود. برای ورود به هر مرتبه‌ای، لازم است سالک از مرحله قبل توبه کند و به حیات مرتبه بالاتر برسد. @mahdaviat_is