مرگ به يک نقطه مساوی می رسند، پس چه چيزی می تواند مانع اين انسان از فساد و هوسرانی باشد؟ در نتيجه اعتقاد به خدا و قيامت باعث می شود انسان خود را در برابر هر حرکتی مسئول بداند، انسان معتقد باور دارد که کوچک ترين عمل زشت و زيبای او حساب دارد. فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ (١) «هر کس به اندازه ذره ای خوبی يا بدی کند آنرا خواهد ديد». اين اعتقاد زمينه ساز عدالت اجتماعی است اينجاست که بايدها و نبايدهای اخلاقی معنا پيدا می کند و معتقدين به دين انسانهايی ايثارگر - متقی و پرهيزکار - جدی و کوشا خواهند بود. چرا بسياری از مسلمانان به نتايج فوق نرسيده اند؟ پس از بيان مباحث گذشته و نتايج و فوايدی که برای دين و اعتقاد به آن بيان کرديم اين سوال مطرح می شود که اگر دين به زندگی محتوی می دهد و انسان را از تحير و سرگردانی نجات می دهد و سبب کمال و سعادت است و اگر دين موجب آرامش و زمينه ساز عدالت اجتماعی است پس چرا بيشتر مسلمانان به اين نتايج نرسيده اند؟! جواب اين سوال را با روايتی از امير المومنين عليه‌السلام بيان می کنيم که فرمودند: الْإِيمَانُ إِقْرَارٌ بِاللِّسَانِ، وَ مَعْرِفَةٌ بِالْقَلْبِ، وَ عَمَلٌ بِالْجَوَارِح‏ (٢)، « ايمان اقرار به زبان و شناخت قلبی و عمل با اعضا و جوارح است ». روشن است که دين و ايمان اغلب مسلمانان از مرحله اول تجاوز نکرده و در نتيجه ايمان زبانی بدون معرفت و بدون عمل اثر و فايده ای محمد رسول الله صلی الله علیه وآله: ندارد و به فرمايش امام صادق عليه‌السلام: ...وَ لَا مَعْرِفَةَ إِلَّا بِعَمَلٍ فَمَنْ عَرَفَ دَلَّتْهُ الْمَعْرِفَةُ عَلَى الْعَمَلِ وَ مَنْ لَمْ يَعْمَلْ فَلَا مَعْرِفَة... ، شناخت و معرفت نيست مگر با عمل و هر کس معرفت پيدا کرد به عمل راهنمائی می شود پس هر کس عمل ندارد معرفت ندارد(۳). در نتيجه ، آن فوايد و آثار هنگامی ظاهر می شود که ايمان به قلب رسيده و از قلب بوسيله عمل در جوارح و اعضا ظاهر شود. تمرين ١ ـ چرا بحث در اصول دين اهميت دارد؟ ٢ ـ آثار اعتقاد به دين را بطور فشرده بيان کنيد؟ ٣ ـ فلسفه عقیده به خدا و پيامبران و امامان چيست؟ ٤ ـ چرا جوامع مذهبی به آثار و فوايد دين نرسيده اند؟ ______________ (١) سوره زلزال، آيه ٧ و ٨. (٢) بحار الانوار، جلد ٦٦، صفحه ٦٨. (۳) اصول کافی، باب کسى که ندانسته عمل کند (حديث دوم https://eitaa.com/mamin110