▪️سئوال در مورد سود ثابت
🔹اگر من پولی به شخصی بدهم تا با آن فعالیت اقتصادی کند اما شرط کنم که عامل فارغ از اینکه سود چقدر حاصل می شود مبلغ ثابتی را به صورت معادل درصدی از پولم یا مبلغ معین را بپردازد آیا این سود دریافتی رباست؟ اگر ربا است با توجه به اینکه من مبلغ مذکور را به عنوان قرض نداده ام این چه نوع ربایی است؟
✅ استاد عبادی: در پاسخ این سئوال به روایات ذیل توجه شود:
1️⃣ على بن جعفر فى كتابه عن اخيه موسى بن جعفر (عليه السلام)... و قال: سالته عن رجل اعطى رجلا ماه درهم يعمل بها على ان يعطيه خمسه دراهم او اقل او اكثر هل يحل ذلك، قال: هذا الربا محضا؛
🔺ترجمه: على بن جعفر در كتاب خود از برادرش، موسى بن جعفر (عليه السلام) نقل مىكند: كه از آن حضرت سوال كردم: مردى 100 درهم به ديگرى مىدهد تا با آن كار كند؛ به شرط اين كه 5 درهم يا كمتر يا بيشتر به او بپردازد، آيا اين حلال است؟ امام (عليه السلام) فرمود: اين رباى محض است. (وسائل الشيعه، ج12، ص437، ح7)
2️⃣ على بن عبدالله (عليه السلام): انه قال فى الرجل يعطى الرجل مالا ليعمل به على ان يعطيه ربحا مقطوعا قال: هذا الربا محضا؛
🔺ترجمه:امام صادق (عليه السلام) در مورد مردى كه به كسى مالى مىدهد تا با آن مال كار كند و شرط مىكند كه وی سود مقطوعى بپردازد، فرمود: اين كار رباى محض است. (مستدرك الوسائل، ج13، ص344، ح3)
❎ تردیدی نیست این ربا از نوع «ربای قرضی» می باشد و نتیجه مهمی که می توان از این روایات گرفت این است که برای تحقق ربای قرضی لازم نیست که طرفین در قرارداد فیمابین، به «قرض» بودن عقد تصریح نمایند بلکه حتی پول را به قصد کار کردن به طرف مقابل داده باشد همین مقدار که سود قطعی شرط نموده باشد قرارداد را ربوی می کند.
❇️ نکته جالب در روایت دوم با توجه به عبارت «یعطیه ربحا» این است که در این روایت فرض بر این گرفته شده است که اولا عامل با مبلغ دریافتی فعالیت اقتصادی کرده و ثانیا از این طریق سود هم کرده باشد ولی بازهم امام علیه السلام تاکید دارد که به دلیل قطعی کردن سود در قرارداد، این معامله ربوی است.
✍️ کانال استاد جواد عبادی
🆔
https://eitaa.com/ostadEbadi