اشاعۀ منکر، ممنوع
«إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ» نور/19
«همانا براى كسانى كه دوست دارند زشتىها در ميان اهلايمان شايع گردد، در دنيا وآخرت عذاب دردناكى است، و خداوند مىداند و شما نمیدانید.»
چرا حتی علاقۀ به برخی گناهان نظیر میل به ریختن آبروی مؤمن، از گناهان کبیره است؟ چون دوستداشتن گناه، مقدمۀ انجام گناه است. خداوند دوست دارد امنیّت، آرامش و اعتماد آحاد جامعۀ اسلامی، برقرار باشد؛ چنانکه فرمودهاند: قطعاً خودش از مؤمنین، دفاع میکند(حج/38). بعلاوه نادیده انگاری بدی و بخشیدن دیگران، غفران الهی را درپی دارد (نور/2). از سوی دیگر، نه تنها بدی مسلمانی را گفتن بلکه گمان بد بردن را نیز از گناهان کبیره میداند(حجرات/12).
به لحاظ شرعی هنگام شنیدن خبر ارتکاب زشتی از یک مؤمن، تکلیف چیست؟ اصل بر بهتان شمردن آن است. تا آنجاکه قرآن، مؤمنین را به منزلۀ یک پیکر دانسته وهر اتّهامی که متوجّه یکی از آنان شود، انگار شامل همه میشود(نور/12).
این آیه، چه نوع فسادی را شامل میشود؟ تعبیر آیه مفهوم وسیعی دارد؛ هر گونه نشر فساد و اشاعۀ زشتیها و قبائح و کمک به توسعۀ آن را شامل میشود.
طرق اشاعۀ بدیها، کداماند؟ اشاعۀ فحشا، گاهى با زبان و قلم و ... است كه عمل زشت مردم را افشا كند و گاهى با فراهم کردن زمینۀ عصیان، تشويق ديگران به گناه و قرار دادن امكانات گناه در اختيار آنان است.
نمونۀ مصداق این مهم در روایات، چیست؟ امام صادق (عليهالسّلام) فرمودهاند: كسى كه آنچه را دربارۀ مؤمنى بشنود براى ديگران بازگو كند، جزء مصاديق اين آيه است. در حديثی دیگر، مىخوانيم: كسى كه كار زشتى را شايع كند، مانند كسى است كه آن را مرتكب شده است.
«برگزیده از تفاسیر»
🕌مسجد فاطمه زهرا سلام الله علیها:
@masjedefatemehzahra