پیام‌های آیات 12 تا 16 سوره قمر - جوشش چشمه ها وجريان آب ها، با اراده ى الهى است. «و فجّرنا الارض عيوناً» - همين كه اراده ى خداوند بر كارى تعلق گرفت، آسمان و زمين همكارى مى كنند. «فالتقى الماء» - قهر الهى و هماهنگى عوامل طبيعى در آسمان و زمين براى عذاب، حساب و كتاب دارد. «امر قد قُدر» - اگر ما بنده ى خالص خدا شويم، خداوند همه چيز ما را تأمين مى كند. «عبدنا - فتحنا - فجّرنا - حملنا» - مسير كارهاى الهى از طريق ابزارهاى مادى و تلاش هاى انسانى است. «حملناه على ذات الواح و دسر» تخته و ميخ زياد است، ليكن اراده خداست كه اين تخته ها و ميخ ها را وسيله نجات پيامبر خود و مؤمنان قرار مى دهد. - نه فقط ساخت كشتى نوح، بلكه مسير حركت آن زير نظر خداوند بوده است. (در جايى ديگر مى فرمايد: «اصنع الفلك باعيننا»(7) و در اينجا مى فرمايد: «تجرى باعيننا») - انبيا نعمتى هستند كه نبايد كفران شوند و اگر كفران شدند خداوند، كافران را كيفر مى دهد و به انبيا پاداش مى دهد. «جزاء لمن كان كفر» - همه ى كيفرها در قيامت واقع نمى شود. «جزاء لمن كان كفر» - كشتى نوح در طول تاريخ ماندنى است. «تركناها آية» (چنانكه بدن فرعون در طول تاريخ نشانه است. «فاليوم ننجّيك ببدنك لتكون لمن خلفك آية»(8)) - حفظ آثار باستانى كه يادآور عوامل پيشرفت يا سقوط ملت هاست، لازم است. «تركناها آية» - كارى كه با اراده ى الهى و به دست اولياى خدا انجام گيرد، مبارك است. (كشتى نوح در آن زمان مؤمنان را نجات داد، نسل تمام حيوانات را حفظ كرد و براى تاريخ درس و يادگار شد.) «تركناها آية» - بايد به آيات الهى با دقت و بصيرت نگاه كرد. «تركناها آية فهل من مدّكر» - براى هدايت شدن انسان، تنها عوامل خارجى كافى نيست، ظرفيت و روحيه ى پندپذيرى لازم است. «فهل من مدّكر» - عذاب اقوام گذشته، بايد مايه ى هشدار براى آيندگان باشد. «عذابى و نذر» - عذاب و قهر خدا، پس از هشدارهاى متعدّد است. «عذابى و نذر» ----- 7) هود، 37. 8) يونس، 92. بر گرفته از کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر