چگونگی اثرپذیری روح و دل انسان از خوراک حضرت علی علیه السلام می فرماید: «مَنْ اَقَلَّ اَکْلُهُ صَفی فِکْرُهُ»؛ کسی که خوراکش اندک باشد، فکر و اندیشه اش پاک شود». این روایت زیبا یادآور آن است که عواطف انسان در حالت گرسنگی اندک، رقیق تر و هوش و حواس او بیدارتر است. در واقع، یکی از عواملی که رشد فکری را متوقف می کند، زیاده روی در تغذیه است. اگر بیش از اندازه مواد غذایی وارد معده شود، ترشحات بسیار همراه با تعداد زیادی گلبول سفید از دیواره های معده، برای هضم غذا به معده سرازیر می شوند. در نتیجه خون بیشتری در دستگاه هاضمه جریان می یابد. بدین ترتیب دستگاه کنترل خون از سهم خونرسانی به مغز می کاهد و اکسیژن و مواد غذایی کمتری به مغز می رسد و این گونه از قدرت خلاقه و حس ابتکار و درک مطالب کاسته می شود. بیماریهای «پسیکو سوماتیک» که در پی ناراحتی های روحی پدید می آید، با توجه به نوع مواد غذایی مصرفی ایجاد می شود. اسلام در 14 قرن پیش به ارتباط نماز با غذا و بهداشت بدن و لباس و تغذیه و تمرکز قوای دماغی اشاره کرده است. لقمان حکیم به پسرش فرمود: «با پرخوری، فکر به خواب می رود و زبان حکمت گنگ می شود و اعضا از انجام دادن وظیفه عبادتی خود بازمی ماند». درباره موریانه نوشته اند که چون به کمبود نفرات در یکی از قسمت ها مثل (انباردار سرباز و نظافتچی) برمی خورد، با دادن غذای مخصوص همان نوع ویژه از نفرات مورد نظر را به وجود می آورد. امروزه نیز این فرضیه مطرح است که آیا بشر می تواند با نوع غذا، فرزندانی هشیارتر و باایمان پرورش دهد یا نه البته در اسلام، این موضوع به اثبات رسیده است که انسان می تواند، با انتخاب غذای حلال و منزه ویژگی های شخصیتی دلخواه را در فرزندان خود ایجاد کند.