حکایت گرجستان ، باکو و قره باغ در عهدنامه گلستان
قسمت دوم
🔸️علل شکست ایران از قوای روس به عوامل داخلی و خارجی تقسیم می شود.
🔸️در داخل اگرچه بین علماء ، عوام ، تجار و حکومت نوعی انسجام وجود داشت لکن عقب ماندگی جدی ایران که بر اثر ساختار ایلیاتی حاکم یعنی دولت قاجار بر ایران تحمیل شده بود ، مسبب برتری روسیه به لحاظ داشتن ادوات مدرن گردید.
🔸️به عبارت دیگر عباس میرزا و سپاه ایران از جنبه جسارت و شجاعت چیزی کم نداشتند اما به سبب بی کفایتی حکام ، خرافات زدگی و مسلط بودن ساختار سنتی و قبیله گی بر تمام جوانب کشور، متوجه نبودند که اروپا به سمت پیشرفت و مدرنیزه شدن می رود اما ایران از قافله جا مانده و این عقب ماندگی تکنولوژیکی اثرش را در حین نبردها نشان داد.
🔸️نکته دیگر بی اطلاعی قاجارها از اوضاع و احوال جهان بود. ایران از لحاظ دیپلماتیک در کشورهای مهم دنیا سفارت خانه نداشت تا تحولات بین الملل را سریعا به سمع پایتخت نشینان برساند.
🔸️برای مثال ایران پس متوجه شدن از ناتوانی در برابر سپاه روس از اوایل سال شروع نبردها در ۱۸۰۴ متوجه انگلستان شد تا از این دولت کمک بگیرد. اما دولت بریتانیا که با روسیه پیمان اتحاد علیه ناپلئون داشت درخواست فتحعلیشاه را نپذیرفت.
🔸️ایران ناچار شد به سراغ فرانسه برود ؛ ناپلئون بناپارت پذیرفت و قراردادی با نام فینکنشتاین در ۴ می ۱۸۰۷ بین ایران و فرانسه برای پشتیبانی آموزشی ، فنی و نظامی این دولت از قشون ایران، منعقد گردید. ناپلئون در این عهدنامه دفاعی ، گرجستان را ملک طلق ایران دانست و تعهد کرد در بازپس گیری آن فتحعلیشاه را یاری دهد و ایضا در خصوص سپاه ایران از هرگونه کمک من جمله تجهیزات جنگی و آموزش لازم دریغ نکند.
🔸️در مقابل فتحعلیشاه نیز طبق درخواست ناپلئون اتباع انگلیس را از ایران اخراج ، به این امپراطوری اعلام جنگ نمود و تعهد کرد هرگاه فرانسه خواست به هندوستان حمله کند از خاک ایران می تواند بگذرد.
🔸️در جهت ادای تعهدات فرانسه، ژنرال کلود ماتیو گاردان به ایران آمد و به آموزش و تجهیز نظامیان ایرانی پرداخت ولی در اروپا ناپلئون از الکساندر اول امپراطور روسیه شکست خورد و بینشان عهدنامه دوستی تیلسیت منعقد گشت .
🔸️نتیجتا ایران در سخت ترین دورانش از سوی فرانسه تنها گذاشته شد و عمده توان ارتش روسیه از نبرد در غرب، به قفقاز آمد تا نبردها را در این منطقه دنبال کند.
🔸️ایران که گمان نمی کرد ناپلئون به این راحتی زیر عهد و میثاقش بزند ، بلافاصله مجددا معطوف به انگلیس شد و از این دولت تقاضای پشتیبانی نمود. بریتانیا نیز بی درنگ "سرهارفورد جونز" نماینده خود در بغداد را به عنوان وزیر مختار به ایران گسیل داشت و عهدنامه مُجمَل را در ۱۸۰۹ با ایران امضا کرد .
🔸️پس از مدتی برای تکمیل عهدنامه فوق الذکر پیمان مُفصَل را نیز ۱۸۱۲ با دولت قاجار منعقد ساخت. در نتیجه قراردهای مجمل و مفصل فتحعلیشاه کاملا به پشت گرمی انگلیس امیدوار شد ولی در ژوئن ۱۸۱۲ ناپلئون بار دیگر به روسیه حمله کرد و پادشاهی انگلیس و حکومت تزاری مجددا دست دوستی بهم دادند و به تبع آن دوباره پشت ایران خالی شد .
🔸️عاقبت روسها با خیال راحت در آخرین نبرد در منطقه " اصلان دوز " سپاه عباس میرزا را شکست دادند و معاهده گلستان با مشورت های سفیر وقت انگلیس " سر گور اوزلی" به ایران تحمیل شد.
🔸️سیاست انگلستان در آن مقطع این بود که هم روسیه را به عنوان دوست نگه دارد و نیز نگذارد خاک ایران به طور کامل به اشغال روسیه درآید تا مسیر تزارها جهت اشغال هندوستان که برای بریتانیا ارزش فراوانی داشت، هموار نگردد.
🔸️سرانجام باید گفت قاجارها در بین سالهای ۱۸۰۴ تا ۱۸۱۳ چند بار از جانب فرانسه و انگلیس بدعهدی دیدند و هرگاه منافع آن دولتها اقتصا می کرد، به آسانی تمام پیمان های خود را فراموش کرده و پشت ایران را خالی می کردند و دولت قاجار نیز از تغییرات بین المللی و مقاوله نامه های بین قدرت های بزرگ زمانی مطلع میشد که خود سفرای آنها بدان اذعان می داشتند .
♦️در نهایت باید گفت جنگ های ایران و روس ، عقب ماندگی ایران از تحولات جهانی و تمدن نوین اروپایی را به عباس میرزا نایب السلطنه گوشزد کرد و او نیز که شاهزاده ای ترقی خواه بود سعی کرد با انجام اصلاحاتی عقب ماندگی کشورش را جبران کند .
🔴📢
#حجاب_خط_مقدم_است_
🔴📢 صدای انقلابیون انقلاب اسلامی را ازاینجابشنوید
🔻 با فوروارد کردن مطالب کانال،
#میثاق را به دوستانتان معرفی کنید .
🌹☘🌺🌹🌿🍁🌸🌹🌼
https://eitaa.com/mesagh
@mesagh
🌴🌴🌴
🌏
#انتشار_حداکثری_با_شما