🔴مشارکت سیاسی بانوان صحابه امام حسن علیهالسلام با وجود پایمال شدن حقوق سیاسی زنان در سقیفه
♦️دوره امام حسن علیه السلام دوره بسیار پر فتنه جهان اسلام است از طرفی سلطهجوییهای معاویه و از طرفی شیوخ مقدس نهروان انحرافات جدی در دین پیامبر واصل ولایت به وجود آورده بودند، اما امام حسن علیه السلام با وجود فتنهها به هدایت جامعه اسلامی میپرداختند.
♦️در این بین حضور بانوان صحابه و خدمات آنها در تداوم امامت و بیعت شیعیان با امام علیه السلام بسیار مهم است.
" البته باید گفت فضای فرهنگی جامعه برای مشارکت سیاسی زنان به گونهای بود که، بعد از غصب حقرای زنان در غدیرخم و بیعت مردان با ابوبکر، در زمان سه خلیفه حق مشارکت سیاسی زنان به حاشیه رفته بود و حضور جدی بانوان در قیام امام حسین و حضور میدانی آنها در عاشورا خود به نوعی مبارزه با بدعت حذف حق مشارکت سیاسی بانوان اسلام نیز بود. (۱)
اما با حال زنان شیعه خدمات چشمگیری برای تداوم مکتب شیعه انجام دادهاند که میشود به چند دسته کلی تقسیم کرد:
🔻زنان شاعر که نوحهسرایی شهادت امیرالمومنین را انجام دادهاند
بانوانی مثل امبراء، امهیثم، زینب دختر امسلمه، که از فقیهترین زنان مدینه بود.
به روایتی زهری، اسماء انصاری نیز از شهادت امیرالمومنین از حق شیعه دفاع کردهاند و در بصیرت دهی به جامعه و اجتماع مومنین بر سر ولایت امام حسن نقش آفرینی کردهاند.
🔻زنان راوی حدیث در زمان امام حسن علیه السلام
نقل حدیث در زمان امیرالمومنین رواج یافته بود که در زمان امام حسن علیه السلام نیز با سرعت کمی تداوم داشته است . زنان مدینه وکوچه نزد امام رفته و احادیث را آموخته و به دیگر زنان آمورش میدادند. بانوانی مثل فاطمه دختر امیر المومنین که از صحابه امام نیز بودند، حبابه والیبه، فاطمه دختر حبابه، نضره، ابن سعد واقدی هم زنی به اسم صهبا را معرفی میکند، ام ابیها دختر عبدالله بن جعفر، امامه زن پارسای جهان اسلام که خواهر زاده حضرت زهرا سلام الله بودند نیز از شاگردان راوی حدیث امام حسن محسوب میشوند.
🔻جهاد تبیین بانوان در مقابل جنگ شناختی معاویه
سنگین ترین هجمهها علیه امام حسن علیه السلام ونابودی میراث شیعه بعد از صلح اتفاق افتاد، در این زمان بسیاری از یاران به شهادت رسیدند، معاویه مجالس عمومی تشکیل میداد، بزرگان را دعوت میکرد تا مدح معاویه و بدی امام حسن را بگویند، اما در این بین بانوانی بودند که با تمام قدرت از اهل بیت حمایت کردهاند و در روند نگارش تاریخ موثر بودهاند به عنوان مثال یکی از این بانوان آمنه همسر عمروبن حمق خزائی است که بعد از شهادت همسرش توسط معاویه، معاویه را نفرین کرده و به علت روشنگری علیه معاویه از شام تبعیدشده است. این زن در راه حمص فوت میکند که بعید نیست به دست سربازان معاویه مسموم شده و به شهادت رسیده است .
منابع :
۱_محمدحسین دوانی، نشست « بررسی حضور و نقش زنان در حوادث قیام حسینی
۲_حوزهنت
۳_کافه تاریخ
✍عالیه سادات