🌐 پی نوشت "رهبر امت؛ نه فقط امامِ مذهب" ۱. نهج البلاغه خ۲۵ ۲.اخبارالطوال ص۱۸۱ ۳.طبری ج۲ص۹۳/ کامل ابن اثیر ج۳ص۴۰۵ ۴.در شروط صلح اختلاف است اما ۵میلیون بیت المال کوفه برای کمک به شیعیان و ۱میلیون از خراج دابگرد برای بازماندگان جمل و صفین را برخی قید کرده اند.ر.ک: علل الشرایع ج۱ص۲۱۲ بحارج۴۴ص۱۰ و... ۵.یعنی : " ترا( معاویه) رها کردم بخاطر صلاح امت".کامل ابن اثیر ج۳ص۲۰۵ ۶.الارشاد ج۲ص۱۱ ترجمه رسولی محلاتی ج۲ص۷و۸/ریاض الابرار ج۱ص۱۲۵/ نزدیک به همین مضمون: شرح ابن ابی الحدید ج۱۶ص۲۶ شیخ مفید و سیدجزایری این جملات را برای امتحان اصحاب خوانده است! ۷.امام صادق(ع) در روایتی صلح امام را تحلیل و از زبان امام حسن(ع) در پاسخ به یاران اندک مقاوم میفرماید:" چون من دیدم شما توان پیروزی برآنها راندارید، امر را به معاویه واگذاردم تا خودم وشما مراقب و ناظر آنها بمانیم(لِاَبقی انا وانتم بَینَ اَظهُرِهِم)". تحف العقول ص۳۲۰ ۸. ممکن است اشکال شود بعدتر استقلال قلمرو برای گروه هایی حاصل شد مثلا حکومت مستقل اموی در اندلس ( سال۱۳۸ق) که تا سال ۳۰۰ به خلافت مستقل هم رسید؛ اما مثل مسیحیت اسلام کاتولیک و ارتدوکس نشد! جواب این است که اختلاف اموی و عباسی مثل اختلاف علوی و اموی نبود و صرفا اختلافی بر سر قدرت بود .هردو در عقاید جبرگرا و در شریعت مذاهبی مثل هم داشتند .از اینرو جدایی طلبی سیاسی به طرز دیگری حل می شد.اما مکتب علوی با اموی اختلافات بنیادین در عقاید و اخلاق و احکام داشت که قلمرو جدایافتنش دو اسلام مجزا با مملکت جدا موجب می شد و اثرگذاری ائمه بر اهالی مملکت دیگر را صفر می کرد. آنها قبل از حاکم سیاسی، رهبران دینی مردم بودند و نمی خواستند در اجزای حکومتی در بخشی از قلمرو اسلام، هدایت امت را رها کنند. ۹.اشاره به حدیث نبوی که درباره امام حسن( ع) فرمود:" لَوکانَ العَقلُ[ یا: الفضل] شَخصَاً لَکانَ الحَسَن": اگر عقل [یا فضیلت] می خواست تشخص یابد، حسن(ع) می شد./ مائة منقبةمن مناقب امیرالمومنین والائمةص۱۳۶ https://eitaa.com/mesagh