🔰🔸جلسه دوم درس اخلاق رمضان 1439 ↙️ جنگ عقل و نفس نفس معنای مختلفی دارد؛ خود، شخص و روح سه معنا برای نفس هستند که البته بار ارزشی منفی یا مثبت ندارند. اما آن نفس در معنای دیگری به کار می رود که یکی از معانی آن غالبا در مقابل عقل قرار می گیرد و بار ارزشی منفی دارد. 🔸 عقل است که می‌اندیشد که این کار در همین جا، در خانواده‌ام، در محیط، در شهر، در زندگی تا دم مرگ، حتی بعد از آن تا روز قیامت چه لوازمی دارد و و بالاخره آیا باعث می‌شود که من به بهشت بروم یا به جهنم. عقل باید همه این‌ها را حساب کند تا بگوید این کار را بکن یا نکن. 🔹 اما حکم نفس ( در معنا با بار ارزشی منفی ) فقط برخاسته از غرایز است؛ همان غرایزی که در حیوانات نیز وجود دارد. این است که این دو غالبا با هم سازگار نیستند. غالبا آن چیزی که انسان بر اساس غریزه می‌خواهد، همان چیزی نیست که عقل می‌گوید؛ 🔸 انسان روزه می‌گیرد، غریزه می‌گوید: غذا بخور، اما عقل می‌گوید: نخور! وقتی انسان به سن بلوغ می‌رسد، غرایز حیوانی‌اش تقویت می‌شود و آن غریزه می‌گوید: هر جایی که شد به هر وسیله‌ای اعمال غریزه کن؛ شرطی ندارد! اما عقل می‌گوید: حساب کن که اگر این طور عمل کردی چه نتایجی بر آن بار می‌شود و فکر آن را هم باید کرد. 🔹 این دو غالبا با هم نمی‌سازند؛ البته گاهی اتفاق می‌افتد که با هم در یک سو باشند. 🔸 برای مثال، ازدواج چیزی است که هم غریزه انسان به آن تمایل دارد، هم عقل به آن حکم می‌کند و هم دستور شرع است. البته فرض ما این است که عقل و شرع با هم همراه هستند. 🔹 جنگ بین نفس و عقل به این معناست که غرایز انسان اقتضائاتی دارد که همیشه با حکم عقل موافق نیست. پیروی از هوای نفس یعنی پیروی از غرایزی که در ما وجود دارد، بدون این‌که به حکم عقل و حکم شرع نظر داشته باشیم. 🔸 البته نفس معانی دیگری هم دارد که دارای بار ارزشی مثبت است مانند لفس لوامه و نفس مطمئنه. مشروح در : http://mesbahyazdi.ir/node/6794 🔻 http://eitaa.com/mesbahbasir_com