استاد بنایی کاشی | شرح دعای بیستم صحیفه سجادیه – ایمان – قسمت دوم * شرح دعای بیستم صحیفه سجادیه " اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ بَلِّغْ بِإِيمَانِي أَكْمَلَ الْإِيمَانِ " _ اخلاق فقط ارزش های اخلاقی نیست بلکه عادت های انسان را اخلاق او می نامند حالا این عادات گاهی بد و گاهی خوب است. ملاک خوب یا بد بودن (پندار و عمل ) هم برای یک عده گاهی عُرف و گاهی ملاک دین و شرع است. _ اگر انسان مطلق با ارزش های دینی عمل کند و سیر فکری مورد قبول و تایید خدای متعال را داشته باشد؛ در عمل خُلق حُسن بر ملاک دین پیدا می کند، این جا دیگر اخلاق فرد مبتنی بر شرع مقدس می شود. _ گاهی برخی صفات در رتبه بالاتر از رفتار و افکار معمولی است که در دین تایید شده یا به اصطلاح کلاس دوم دینداری است. _ دعای بیستم صحیفه مبارکه سجادیه؛ دعای اخلاقِ بهترین است منتها ملاک بهترین، خودِ دین و اسلام است. در این دعا بعضی از صفات و نگاه ها از دین مطرح می شود که شاید به ظاهر لازم و واجب نیست. این دعا انسان را به کارهای خیری عادت داده که به ظاهر، شرع مقدس واجب نکرده اما خوشایند خدای متعال است، این ها را مَکرُمت های اخلاقی می گویند. مجموعه صفات و رفتارهایی که در کلاس بالاتر از رفتار واجب و حرام مطرح است، مکرمت های اخلاقی یا همان اخلاق حد اعلی و بزرگوارانه عنوان می‌شود. _ امام سجاد سلام الله علیه در این دعا به این نوع از اخلاق پرداخته‌اند منتهی همه فقرات دعا این مضمون را در بر ندارد، گاهی بعضی از صفات خیلی بد را هم مطرح می کنند و به زبان دعا از آن صفات به خدا پناه می برند کنایه از اینکه این صفت در کنار اخلاق بد جزو بدترین اخلاق ها نیز محسوب می شود. _حضرت سجاد سلام الله علیه در پله و بند اول دعا پایه های اخلاق دینی را به زبان دعا مطرح می کنند و چون مسئله مهمی است برای کسب این خیر و خوبی به خدا پناه می برند و آنقدری این مسئله حائز اهمیت بوده که دعای خود را با صلوات بر محمد و آل محمد صلوات الله علیه آغاز می کنند. صلوات حتما مورد اجابت خدای متعال قرار می گیرد و دعای مستجاب است؛ حضرت در این دعای بیستم عرض می کنند که " اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ بَلِّغْ بِإِیمَانِی أَکْمَلَ الْإِیمَانِ " بار خدایا بر پیامبر و فررندان معصوم و پاکش درود قلبی مرا برسان. صلوات هم اظهار ارادت است و هم ازدیاد ایمان را به دنبال دارد و به قول حضرت علی علیه السلام سنت خدا بر این است با توجه به اینکه صلوات دعای مستجاب است سایر دعاهای بعد از آن را نیز خدای متعال به استجابت می رساند. به دنبال صلوات امام عاجزانه از خدا درخواست می کنند خدایا ایمان مرا به خودت و به دینت کامل ترین ایمان ها قرار بده. _ ایمان از ماده اَمِنَ به معنای تکیه دادن و پناه آوردن است. انسان گاهی به یک شی تکیه می کند گاهی به پشتوانه یک فردی حرکتی را انجام می دهد، گاهی این تکیه گاه خدای متعال است. ایمان در عبارات قرآنی و روایی معمولا به معنای تکیه قرار دادن خدای متعال استعمال می شود. بیش از ۸۷۰ بار ایمان و ریشه ایمان و مشتقات آن در قرآن کریم تکرار شده است اما در این تعداد زیاد در ۵۷ یا ۵۸ بار آن مشخص می کند که این ایمان از چه نوع ایمانی است، دقت می دهد که منظور از این ایمان، ایمان الهی است و در همان آیات راه پیدا کردن و افزایش ایمان را مطرح می کند. _ امام سجاد سلان الله علیه هم راه به دست آوردن و ازدیاد ایمان را دعا معرفی می کنند، به ما یاد می دهند که ایمان کامل را از خدا طلب کنید. او تمام قدرت و عزت و در عین حال بسیار مهربان است. زِمَخشری که مستشرقین از او به عنوان پدر لغت عرب یاد می کنند " بسم الله الرحمن الرحیم " را به نام خدای بسیار مهربان معنا می کند. زمخسری احتمال می دهد که هر دو صیغه الرحمن و الرحیم مبالغه هستند؛ مبالغه کثرت و شدت را می رساند، مبالغه در معنای مهربانی. این خدا در عین حال که عین قدرت تام است اما مهربانی فراوان دارد. مظهر لطف و مهربانی و عاطفه و احساس مادر است، خدای متعال در حدیث قدسی به موسی کلیم (ع) فرمودند که به بندگانم بگو من از مادر به شما مهربان تر هستم. این وجود بسیار قدرتمند و مهربان کار راه انداز است. _ دعا را نباید در کار و مرحله آخر دید، این درست نیست. امام سجاد سلام الله علیه به ما یاد می دهند که خواسته های پر اهمیت را از خدا طلب کنیم، او باید زمینه رسیدن به خواسته را فراهم کند لذا حضرت در این دعا از خدا درخواست می کنند که بار خدایا ایمان مرا از کامل ترین ایمان ها قرار بده. منظور ایمان به خدا و رسول خدا و اوصیای گرام ایشان است.