🔅توسعهی بحثهای فقه سیاسی بدون دو تخصص سیاست و فقه خطرساز است
🎤حجتالاسلام دکتر مهدی ابوطالبی:
فقه سیاسی در حوزه علمیه/2
🔹اینگونه مباحث مربوط به فقه سیاسی به این معنای گسترده از زمان معصومین(ع) بوده است، و خصوصا این که برخی صاحب نظران برخی اقدامات اصحاب خاص ائمه علیهم السلام را هم مصداق اجتهاد و تفقه میدانند به این معنا بحث فقه سیاسی از عصر حضور مطرح بوده است. به یک معنا و یک نظر هم فقاهت به معنای اجتهاد مصطلح یعنی استنباط حکم شرع از ادله تفصیلی از عصر غیبت کبری آغاز شده است و به این معنا مباحث فقه سیاسی از این دوره آغاز شده است.
🔹بعد از پیروزی انقلاب اسلامی طبیعتا این بحث به دلیل اینکه تشکیل حکومت بر مبنای ولایت فقیه انجام شد دچار یک تحول جدی شد. بحثهای خیلی مفصلی از شروع تدوین قانون اساسی و ادارهی کشور تحت حاکمیت ولیّ فقیه، مطرح شد و توسعهی بسیار بیشتری پیدا کرد و ابعاد مختلف بحث ولایت فقیه، حاکمیت، قانونگذاری، بحث بانک، بحثهای اقتصادی حاکمیت، بحثهای حقوقی چه در بحثهای قانونگذاری و تقنین و چه در بحثهای حقوق جزا و مجازات و دادگاهها و بحثهای مربوط به قوّهی قضائیه را شاهد هستیم.
🔹مهمترین عامل توجه طلاب نسبت به این بحث، بحث تأکید مقام معظم رهبری و احساس وظیفهی طلاب نسبت به بحثهای حاکمیتی از نگاه فقهی است و همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند که حوزه مادر انقلاب بود و باید این نسبتش را ادامه دهد و وظیفهی حوزه است که نظریهپردازی و تئوریپردازی و پشتیبانی تئوریک از نظام و مسائل حکومت کند، این باعث شد که طلبهها بیشتر نسبت به این بحث اقبال نشان دهند و وارد این حوزه شوند.
ما در بحثهای حاکمیتی هم در بحث نحوهی قانونگذاری، خصوصا در بحث نسبت شورای نگهبان و مجلس و مجمع تشخیص مصلحت بحثهای مفصلی داریم. خود اینکه شورای نگهبان فتوای مشهور را میخواهد معیار قرار دهد. فتوای معیار چه چیزی باید باشد؟ فتوای ولیّ فقیه باشد؟ اینها مباحثی است که در بحث فتوای معیار هست. بحث شورا در افتاء هم یک بحثی است که بعضی مطرح کردهاند و مباحث حقوقی مفصلی که ما به آنها نیاز داریم، از جمله همین بحث اخیری که راجع به معاملات و اسناد مربوط به معاملات مطرح شده که هماکنون در مجمع تشخیص در حال بررسی است. همچنین در حوزهی تقنین و ادارهی کشور و بحثهای مربوط به فقه امنیت و اطلاعات که مورد نیاز نهادهای امنیتی ماست و بحث مربوط به مواجهه با مخالفین نظام، بحثهای مربوط به اجرای احکام اسلامی مثل بحث حجاب و الزام از نگاه حاکمیتی و … مباحث مفصلی است که به نظر میرسد جای کار دارد.
🔹یک نکتهای که به نظر من مهم است و می تواند یکی از آسیبهای تحقیق و آموزش در بحث فقه سیاسی باشد، این است که کسانی که وارد بحث فقه سیاسی میشوند قطعا دو توانایی را نیاز دارند: هم توانایی فقهی و استنباطی و حداقل یک اجتهاد متجزی، یکی هم شناخت مسائل سیاسی و بحثهای روز علم سیاست، چه بحثهای سیاست داخلی و حکومت و حاکمیت و چه بحثهای مربوط به سیاست خارجی و حتی اگر بخواهیم وارد بحثهای حقوقی شویم، بحث نظامهای حقوقی و اینگونه بحثهایی که مربوط به این حوزه هستند.
🔸مشاهده متن کامل گفتوگو:
https://mobahesat.ir/24257
🔻🔻🔻
@mobahesat