نکتهها:
1. «قوّام»، در نگاه اهل لغت به معنای کارپردازی و محافظت و نگهبانی است. قوامیت مرد بر زن؛ یعنی او را حفظ نمود و به امور او پرداخت. مفسران قرآنکریم نیز اکثراً به نقل این دیدگاه مشترک لغتشناسان پرداختهاند و آن را در این آیه به معنای سرپرست، نگهبان و کارپرداز گرفتهاند. بنابراین میتوان چنین برداشت کرد که آیه در بیان رهبری و سرپرستی واحد و منظم - در خانواده - با توجه به مشورتها و مسئولیتهای لازم است، نه در صدد تشریع و تجویز استبداد، سلطه و اجحاف نسبت به زنان. از آنجا که خانواده یک واحد کوچک اجتماعی است، طبیعی است که - مانند یک اجتماع بزرگ - رهبری و سرپرستی واحدی را میطلبد. بنابراین، این مسئولیت به جهاتی و به لحاظ خصوصیاتی که در مردان وجود دارد، نظیر غلبۀ قدرت تفکر مرد بر نیروی عاطفه و احساسات زنان، داشتن بنیه و نیروی جسمی بیشتر در جهت دفاع از حریم خانواده و تعهد مالی در برابر زن و فرزندان نسبت به پرداخت هزینههای زندگی، به عهده مرد گذاشته شده است. البته ممکن است زنانی در زمینههای ذکر شده بر مردان امتیاز داشته باشند، ولی قوانین به موارد جزئی نظر ندارد، بلکه نوع و کلیت را در نظر میگیرد و بدون شک از نظر کلی مردان نسبت به زنان برای سرپرستی خانواده آمادگی بیشتری دارند.