خبری شریف در فضیلت روز اول شعبان مشتمل بر فوائد کثیره گفتند: یا امیر المؤمنین آنچه را خدا در این روز برای مطیعان خود مهیّا نموده‏ چیست؟ حضرت داستان آن لشگری را که رسول خدا صلی الله علیه و آله برای جهاد با کافران فرستاده بود، و سپاه دشمن به هنگام‏ شب بر آنها شبیخون زندن نقل کرد و فرمود: شبی تاریک و فرورفته در سیاهی بود، مسلمانان در خواب، و کسی از آنان جز زید بن حارث و عبد الله بن رواحه و قتاده بن نعمان و قیس بن عاصم منقری بیدار نبود، هریک از آنان در جانبی از لشگر مشغول نماز و خواندن دعا بود، دشمنان با شبیخون خویش در آن شب تاریخ، مسلمانان را آماج تیرهای خود ساختند و مسلمانان به خاطر سیاهی شب، از دیدن دشمنان عاجز بودند، و راهی برای حفظ خویش نداشند، به این خاطر نزدیک‏ بود هلاک شوند، ناگهان از دهان این چند نفر انواری درخشید، که اردوگاه را روشن ساخت، و باعث قوّت دل و دلیری مسلمانان شد، پس شمشیر کشیده و همه دشمنان را کشته و زخمی و اسیر نمودند، پس از بازگشت از جهاد داستان‏ خود را برای رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کردند، حضرت فرمود: این انوار به خاطر اعمال برادران شما در آغاز ماه شعبان است، پس‏ حضرت یک‏یک آن اعمال را نقل کردند تا آنکه فرمودند: چون روز اوّل شعبان می‏رسد، ابلیس سپاه خویش را در اطراف‏ زمین و کرانه‏های آن پراکنده می‏کند و به ایشان می‏گوید: امروز در کشاندن بعضی از بندگان خدا به سوی خود بکوشید، و خدا (عزّ و جلّ) فرشتگان را در اطراف و آفاق زمین پراکنده می‏کند و به آنان می‏فرماید: بندگانم را به راستی و درستی‏ نگاه دارید، و آنان را ارشاد کنید، همه بندگانم سعاتمند می‏شوند، جز آن‏که از قبول حق امتناع ورزد و به راه سرکشی رود، که او در شمار حزب ابلیس و سپاهیان او محسوب می‏شود. چون روز اوّل ماه شعبان شود، خدا (عزّ و جلّ) به باز شدن درهای بهشت امر می‏کند، پس باز می‏شوند، و به درخت طوبی [درختی است در بهشت] فرمان می‏دهد تا شاخه‏های خود را دنیا نزدیک‏ کند، آنگاه منادی پروردگار (عزّ و جلّ) ندا سر می‏دهد: ای بندگان خدا این شاخه‏های درخت طوبی است، پس به آن درآویزید، که شما را به سوی بهشت برافروزد، و این شاخه‏های دخت زقّوم است [درختی است از درختان دوزخ‏ که در سوره مبارکه واقعه از آن یاد شده است] از آن دوری کنید تا شما را به جانب دوزخ نبرد. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: سوگند به آن‏که مرا به راستی مبعوث به رسالت نمود، هرکه در این روز دری از خیر و نیکی را فراگیرد، به تحقیق به شاخه‏ای از شاخه‏های درخت طوبی در آویخته که او را به سوی بهشت می‏کشاند، و هرکه در امروز دری‏ از شرّ و بدی را فراگیرد، به یقین به شاخه‏ای از شاخه‏های زقّوم درآویخته که او را کشاننده به سوی آتش است، سپس‏ رسول خدا صلی الله علیه و آله اعمالی که هریک باعث درآویخته شدن به شاخه‏ای از شاخه‏های طوبی است به این صورت بیان‏ فرمودند: امروز هرکس برای خدا نماز مستحبی بجا آورد، و هرکه در این روز روزه بدارد، و هرکه میان زنی با همسرش، یا پدری با فرزندش، یا خویشاوندان، یا زن و شوهر بیگانه‏ای صلح دهد، و کسی‏که تخفیف دهد پریشانی را، از طلبی که از او دارد، یا از طلبش از عهده مدیون بکاهد، و کسی‏که در حساب خود نظر کند، و قرض کهنه‏ای را بر عهده خود ببیند، که طلبکارش از به دست آوردنش مأیوس شده، پس آن را به صاحبش برگداند، و کسی‏که یتیمی را سرپرستی نماید، و کسی‏که سفیهی را از ضربه‏زدن به آبرو و عرض مؤمنی بازدارد، و کسی‏که قرآن یا بخشی از آن را بخواند، و کسی‏که خدا را یاد کند، و نعمتهایش‏ را بر شمارد، و اقدام به شکر نماید، و کسی‏که از بیماری عیادت کند، و کسی‏که به پدر و مادر یا یکی از آنها نیکی ورزد، و آن‏که‏ پیش از رسیدن روز اوّل شعبان پدر و مادر خویش را به خشم آورده بود و در این روز خشنودشان ساخت، و هرکه‏ جنازه‏ای را تشییع کند، و هرکه در این روز مصیبت‏زده‏ای را تسلّی بخشد، و هرکس در این روز چیزی از ابواب خیر را بجا آورد از آویختگان به درخت طوبی است. سپس رسول خدا (ص) فرمودند: سوگند به آن‏که مرا به راستی به رسالت برانگیخت‏ هرکس در این روز دری از شرّ و گناه را فرا گیرد، به تحقیق به شاخه‏ای از شاخه‏های درخت زقّوم درآویخته، و آن شاخه‏ کشاننده اوست به سوی آتش، آنگاه اعمالی که هریک باعث درآویخته شدن به شاخه‏ای از شاخه‏های زقّوم است را به این صورت بیان فرمودند: سوگند به آن‏که مرا به راستی به پیامبری فرستاد، هرکس در این روز نسبت به نماز واجب‏ خود کوتاهی کند، و آن را تباه نماید، و هرکس فقیری درمانده نز او آید، که بدی حالش را می‏داند، و بدون اینکه ضرری متوجه‏ وی گردد، قدرت بر تغییر حال او را دارد، و کس دیگری هم نیست که به جای او، مشکل فقیر را حل کند، پس فقیر را به حال خود خود واگذارد، و دست او را نگیرد، تا از بین رفته و هلاک گردد، و کسی‏که خطاکاری از او عذرخواهی کند، پس عذر او را نپذیرد، 🇮