یکشنبه
🌴ولی آیات امروز قرآن🌴
پیام قرآنی شماره ۵۵۶ س مجادله آیه ۱۲
یَااَیُّهَاالَّذِینَ ءَامَنُوا اِذَا نَاجَیتُمُ الرّسُولَ فَقَدِّمُوا بَینَ یَدَی نَجوَاکُم صَدَقَهً ذَلِکَ خَیرُُ لَکُم وَ اَطهَرُ فَاِن لَم تَجِدُوا فَاِنّ اللهَ غَفُورُُ رَحِیمُُ.
ای کسانی که ایمان آورده اید! هنگامی که می خواهید با رسول خدا نجوا کنید ( و سخنان در گوشی بگویید)، قبل از آن صدقه ای (در راه خدا ) بدهید؛ این برای شما بهتر و پاکیزه تر است. و اگر توانایی نداشته باشید، خداوند آمرزنده و مهربان است.
☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘
تفسیر آیه دوازده از سوره مجادله
آیه نجوا:
در شأن نزول این آیه نقل شده است که جمعی از ثروتمندان خدمت پیامبر(ص) می آمدند و با او نجوا می کردند.این کار، علاوه بر گرفتن وقت گرانبهای پیامبر، مایه نگرانی مستضعفان و موجب امتیازی برای ثروتمندان بود. در اینجا خداوند، آیه ۱۲ را نازل کرد و به آنها دستور داد که قبل از نجوا کردن با پیامبر(ص) صدقه ای به مستمندان بپردازند. اغنیا وقتی چنین دیدند، از نجوا خودداری کردند، آنگاه آیه بعدی نازل شد و آنها را ملامت کرد و حکم آیه اول را برداشت و اجازه نجوا را به همگان داد؛ نجوا در کار خیر و اطاعت پروردگار، اما فلسفه این حکم و تغییر زود هنگام آن چه بود؟ برخی از مفسران در پاسخ گفته اند که هدف، آزمایش افراد پر ادعایی بود که از طریق نجوا به پیامبر (ص) اظهار علاقه می کردند. خداوند بدین وسیله آشکار کرد که این اظهار علاقه ها تنها در صورتی است که نجوا مجانی باشد؛ اما هنگامی که نیاز به بذل قدری مال، اگر چه اندک و ناچیز داشته باشد، خاموش می گردد. البته، تنها یک نفر از این آزمایش بزرگ خدا سربلند بیرون آمد و آن شخص امیرالمؤمنین علی (ع) بود؛ چنان که در روایتی از خود آن جناب نقل شده است: <آیه ای در قرآن است که احدی قبل از من و بعد از من به آن عمل نکرده و نخواهد کرد؛ من یک دینار داشتم، آن را به ده درهم تبدیل کردم و هر زمان می خواستم با رسول خدا(ص) نجوا کنم. درهمی را صدقه می دادم> از عبدالله بن عمر بن خطاب نقل شده است: <علی سه فضیلت داشت که اگر یکی از آنها برای من حاصل می شد، بهتر بود از شتران سرخ موی (یکی از گرانبها ترین اموال نزد اعراف)؛ همسری او با فاطمه،دادن پرچم به دستش در روز خیبر،( عمل به) آیه نجوا.>نکته دیگر این که این حکم برای همیشه در مسلمانان اثر گذاشت و نشان داد که تا ضرورتی نباشد، نباید وقت گرانبهای پیامبر و دیگر رهبران بزرک اسلامی را با نجوا گرفت و وسیله نا خشنودی مردم را فراهم کرد. بنابر این، حکم مزبور از آغاز جنبه موقت داشت و پس از آن که هدف آن تأمین گردید، تغییر یافت؛ زیرا ادامه آن مشکلاتی ایجاد می کرد؛ گاه مسائلی ضروری پیش می آمد که لازم بود به طور خصوصی با پیامبر(ص) در میان گذارده شود و چنانچه حکم صدقه باقی می ملند، ای بسا فرصت هایی از دست می رفت و افراد با جامعه اسلامی زبان می دیدند. در این که حکم پیش گفته یعنی وجوب دادن صدقه پیش از نجوا با پیامبر(ص) چقدر به طول انجامید و بعد از آن تغییر یافت، نقل های متفاوتی است: بعضی آن را یک ساعت و بعضی یک شب و بعضی ده روز ذکر کرده اند و ظاهر همان قول سوم است؛ چرا که اگر مدت این حکم، یک ساعت یا یک شب بود، متخلفان می توانستند این عذر و بهانه را بیاورند که در این مدت کوتاه، دلیلی پیش نیامد تا با پیامبر(ص) نجوا کنند؛ ولی مدت ده روز می تواند حقایق را روشن سازد و زمینه ای برای ملامت و سرزنش آنها فراهم کند. در مورد مقدار صدقه اما نه در آیه چیزی آمده و نه در روایات ؛ هر چند از عمل امیر المؤمنین علی(ع) فهمیده می شود که حتی یک درهم نیز کافی بوده است.
نمونه، ج ۲۳، ص ۴۴۷
۱۴۰۴/۵/۵ معلم قرآن حاجی بابایی 🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴🌴