شرح نامه 52 🔰اگر «حتى» را اشاره به پایان وقت فضیلت ظهر بدانیم آن گونه که ظاهر تعبیر به «حتى» است مفهومش این است که امام(علیه السلام) تنها پایان وقت فضیلت ظهر را بیان فرموده 🔰و اگر «حتى» را به معناى حین که ظاهر در آغاز وقت فضیلت است تفسیر کنیم مفهومش این مى شود که از اوّل زوال تا هنگامى که سایه شاخص (سایه اى که از لحظه زوال ظهر حاصل مى شود) به اندازه یک ذراع شود نماز ظهر را مى توان تأخیر انداخت یا براى خواندن نافله یا براى اجتماع مردم جهت نماز جماعت. 🔰البته ابتداى وقت نماز ظهر منهاى این امور همان است که قرآن مجید با صراحت بیان کرده: «(أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ); نماز را از زوال خورشید (هنگام ظهر) بجاى آور». 🔰سپس امام(علیه السلام) به بیان آخر وقت فضیلت نماز عصر مى پردازد. 🔰در مورد وقت نماز عصر میان فقهاى اهل سنّت اختلاف بسیار است. ولى معروف میان علماى شیعه این است که آغاز وقت فضیلت نماز ظهر ابتداى زوال خورشید از دایره نصف النهار است (البته پس از مقدار وقت لازم براى خواندن نافله ظهر) و پایان آن زمانى است که سایه شاخص (سایه اى که بعد از زوال اضافه مى شود) به اندازه خود شاخص شود #سپس وقت فضیلت براى نماز عصر شروع مى شود و تا زمانى که سایه شاخص به دو برابر خود برسد ادامه دارد. 🔰آنچه امام(علیه السلام) در جمله بالا بیان فرموده اشاره به پایان وقت فضیلت نماز عصر است و نظر فقهاى ما چندان تفاوتى با آن ندارد. 🔰در مرحله سوم اشاره به وقت نماز مغرب می کند و از آنجا که افطار روزه دار و حرکت حجاج از عرفات در نظر عامه مردم روشن بوده که با غروب آفتاب این حرکت شروع مى شده، امام(علیه السلام) همان را مقیاس قرار داده است و در واقع به آنچه میان توده مسلمانان معروف و مشهور بوده که روزه دار چه زمانى افطار مى کند و حاجیان کى از عرفات کوچ مى کنند اکتفا فرموده است. 🔰در مرحله چهارم اشاره به وقت عشا کرده البته باید دید که منظور از شفق در اینجا حمره مغربیه (شعاع سرخ رنگى که در طرف مغرب بعد از پنهان شدن خورشید پیدا مى شود) است و یا سفیدى شفافى که پس از پنهان شدن آن شعاع سرخ رنگ تا مدتى باقى مانده است. 🔰در مرحله آخر اشاره به آغاز وقت نماز صبح کرده که البته آنچه از آیات قرآن مجید استفاده مى شود و مشهور و معروف در میان فقهاست این است که آغاز نماز صبح زمانى است که صبح صادق یعنى سپیده گسترده در کنار افق طلوع مى کند. در این مسأله میان مسلمانان اتفاق نظر وجود دارد; ولى امام(علیه السلام) معیار آسان ترى بیان فرموده و آن اینکه هوا کمى روشن شود به اندازه اى که انسان شخصى را که در کنارش نشسته ببیند و بشناسد. 🔰به علاوه براى حضور مردم در جماعت مقدار زمان بیشترى لازم است که با آنچه امام(علیه السلام) فرموده کاملا تطبیق مى کند. http://eitaa.com/joinchat/1114374154C3a90a19db7 #نامه_52