🪶 جنگ سعی‌ها 🔹قاعده «سعی» یکی از قواعد نظام خلقت است: وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ (آیه 39 نجم). و همه نبرد حق و باطل در طول تاریخ معطوف به سعی‌هاست. برای اینکه چارچوب نظری تئوری قرآنی «سعی» را در علوم مختلف تسرّی دهیم، نیازمند تفهم و تفقه در چارچوب مفهومی «سعی» هستیم. این نوشتار به برخی از ابعاد چارچوب مفهومی «سعی» می‌پردازد: 1️⃣ سعادت و شقاوت انسان را «سعی» وی رقم می‌زند. اگر سعی انسان و جامعه معطوف به حق باشد، انسان «سعید» می‌شود و اگر سعی آن‌ها معطوف به باطل باشد، دچار «سعیر» می‌گردد. 2️⃣ حاجیان هفت بار سعی بین صفا و مروه انجام می‌دهند. حکمت سعی بین صفا به مروه، ارتباط تنگاتنگ سعی با مروت و اصطفاست. بدون سعی نمی‌توان به مروّت و اصطفا رسید. 3️⃣ سعی دو نوع است: سعی نور و سعی نار. سعی نور از آنِ مومنان است: تَرَى الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ يَسْعَىٰ نُورُهُم بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَبِأَيْمَانِهِم (۱۲ حدید). اما سعی نار، مربوط به کافران و منافقان است. 4️⃣ سعی و وسع نیز ارتباط تنگاتنگی دارند. سعی در راه حق موجب وسع و قدر است و سعی در راه باطل موجب ضیق و عجز است. سعی کافران برای فساد و مقابله با آیات الهی، موجب عجز مومنین نمی‌شود بلکه موجب عجز خود کفار می‌گردد. وَالَّذِينَ سَعَوْا فِي آيَاتِنَا مُعَاجِزِينَ أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ (٥١ حج) ازطرف دیگر، هرکسی مکلف است که طبق وسع خود، سعی کند. 5️⃣ سعی و سرع نیز قرابت معنایی دارند. یکی از معانی سعی، سرعت در سیر و مشی است. سرعت و سبقت تنها با سعی میسر است. اگر سعی در راه حق نباشد، سرعت و سبقت هم نخواهد بود و آنگاه «سارِعُوا إِلى‌ مَغْفِرةٍ» و «سَابِقُوا إِلی مَغْفِرَةٍ» هم محقق نمی‌شود. 6️⃣ جزا متناسب با سعی است. کسی که سعی‌اش در راه باطل باشد، جزایش را هم از باطلات و توهمات پوچ دنیوی خواهد گرفت و کسی که سعی‌اش در راه حق باشد، جزایش را از حضرت حق‌تعالی خواهد گرفت. کسی که سعی‌اش کم باشد، جزایش هم کم خواهد بود و کسی که سعی‌اش فراوان باشد جزایش هم بیکران خواهد بود. 7️⃣ بنابر آیه چهارم سوره بلد، لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِي كَبَدٍ و طبق آیه ششم سوره انشقاق، يَا أَيُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَىٰ رَبِّكَ كَدْحًا فَمُلَاقِيهِ. طبق قاعده کبَد، انسان اساساً در «رنج» آفریده شده و طبق قاعده «کدح»، انسان با «رنج فراوان» به سمت خداوند در حرکت است. آغاز انسان در کبَد بوده و سرانجام انسان در کدح است و در این مابین، سرنوشت او منوط به سعی است. 8️⃣ سعی موجب شکر و ازدیاد رزق است و عدم سعی موجب نسیء (تأخیر) و سپس کفران است. اساساً شکر و کفران الهی و همچنین رضایت و سخط الهی، دائر مدار سعی انسان رقم می‌خورد. 9️⃣مثال بارز سعی در راه حق در زمان حاضر، ملت پر شور یمن هستند که طبق وسع خودشان (حاکمیت بر باب‌المندب)، سعی بلیغی در جهاد با دشمن خدا دارند. این افراد، چه بکشند و چه کشته شوند پیروزند چون سعی‌شان مشکور و اجرشان با حق‌تعالی است و خودشان نیز از سعی‌شان راضی‌اند لِسَعْیِهَا رَاضِیَةٌ. و وقتی خودشان از سعی‌شان راضی‌اند، خداوند هم از آن‌ها راضی است: «رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً». والسلام. ✍️ #مُبـلِـغِ_مَـجـٰـازی 🆔 eitaa.com/namazi_ir