♦️ حجتالاسلام والمسلمین مرتضی مطیعی نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه سمنان در خطبههای نماز جمعه سمنان (۲۱ مهر ۱۴۰۲):
تمسخر دیگران با هر روشی، بیتقوایی است/ در روز قیامت باطن اعمال همه آشکار میشود/ عملیات «طوفان الاقصی» پوچ بودن ادعاهای رژیم صهیونیستی را اثبات کرد/ صهیونیستها وقتی شکست خوردند، به مظلومنمایی روی آوردند!/ آنها فقط خودشان را بشر میدانند و هیچ حقی برای دیگران قائل نیستند/ برای چنین رژیمی باید فریاد «مرگ بر اسرائیل» سرداد/ مردم استان سمنان امیدوارند مساله آب در سفر رئیسجمهور حل شود/ دولت همانطور که به سایر استانها آبرسانی میکند انتقال آب به استان سمنان را نیز عملیاتی کند
🔹 خودم و شما گرامیان، عزیزان نمازگزار را، برادران بزرگوار و خواهران گرامی را به رعایت تقوا توصیه میکنم. همه ما در تمام شئون زندگی موظفیم خودمان را به درجه «أَكرَمَكُم عِندَ اللَّهِ» برسانیم. فرمود «إِنَّ أَكرَمَكُم عِندَ اللَّهِ أَتقاكُم» هرکس با تقواتر باشد، نزد خداوند از جایگاه و کرامت بالاتری برخوردار است.
🔹 در هفتههای گذشته به آیه شریفه «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ قولوا قَولًا سَديدًا» اشاره کردیم. عرض شد که قول سدید یعنی کلام و گفتار محکم و مستحکم.
🔹 یکی از مصادیق بیتقوایی زبانی، تمسخر دیگران است. در بیشتر آیات شریفه قرآن خطاب فعل به مردها است ولی خانم ها را نیز شامل میشود، اما در برخی موارد به جهت اهمیت موضوع مردان و زنان بطور جداگانه خطاب قرار گرفتهاند. در آیه ۱۱ سوره حجرات داریم «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَىٰ أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ» و بلافاصله میگوید «وَلَا نِسَاءٌ مِنْ نِسَاءٍ» ای کسانی که ایمان آوردهاید، گروهی نباید گروه دیگر را تمسخر کند. ای زنان مومنه، شما [نیز] نباید زن دیگری را تمسخر کنید!
🔹 تمسخر یعنی اینکه عیب کسی را با زبان، اشاره و یا حتی تقلیدِ عملی، برجسته کنیم تا آن فرد یا گروه را تحقیر کنیم. تمسخر یعنی نقص فرد یا گروهی را با هر وسیلهای درشت کنیم، گاهی انسان با اشاره یا تقلید رفتار دیگران، مرتکب این گناه کبیره میشود.
ریشه تمسخر دیگران، عقده حقارت است
🔹 هر نوع تمسخری در آموزههای دینی و روایات مذموم است و گناه محسوب میشود.
🔹 روانشناسان میگویند علت اینکه کسی دیگران را تمسخر میکند، عقده حقارت است. فرد در این شرایط تلاش میکند با برجسته کردن عیوب دیگران، عیوب خود را پنهان کند.
🔹 همین آیه شریفه علت اینکه نباید دیگران را مورد تمسخر قرار دهیم اینطور بیان میکند «عَسَىٰ أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ» شاید کسی که مورد تمسخر قرار میگیرد نزد خداوند رتبه بالاتری داشته باشد.
🔹 در یکی از احادیث قدسی داریم «کسی که اولیای من را اذیت کند و مورد تمسخر قرار دهد، من خدا با او طرف خواهم بود» ما اولیای الهی را نمیشناسیم، شاید افرادی از نظر جایگاه اجتماعی در درجات پایین قرار داشته باشند اما نزد خداوند از جایگاه ممتازی برخوردار باشند لذا باید مراقب بود هریک از افراد جامعه میتوانند از اولیای خداوند متعال باشند.
🔹 مسخره کردن دیگران بدون پاسخ نمیماند، ممکن است فردی را تمسخر و تحقیر کنیم و آن فرد نتواند در همین دنیا، حق خود را بگیرد. خداوند متعال در سوره مبارکه مطفّفین میفرماید «إِنَّ الَّذِينَ أَجْرَمُوا كَانُوا مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا يَضْحَكُونَ، وَإِذَا مَرُّوا بِهِمْ يَتَغَامَزُونَ» گناهکاران، مؤمنین را تمسخر میکنند و وقتی از جلوی آنها عبور میکنند با اشاره چشم، آنها را تحقیر میکنند.
🔹 در روز قیامت مؤمنینی که در دنیا مورد تمسخر گناهکاران قرار گرفتهاند، گناهکاران را سرزنش میکنند.
🔹 در آیه شریفه ۷۹ سوره توبه داریم «الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقَاتِ وَالَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ ۙ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ» خداوند به استهزا مىگيرد كسانى كه مؤمنانی را كه بيش از استطاعت خويش چیزی برای صدقه دادن ندارند مسخره میکنند. و ايشان را عذابى دردآور است.
🔹 امام رضا (ع) منظور از اینکه این افراد توسط خداوند استهزاء میشوند را مجازات تمسخرکنندگان عنوان فرمودهاند.
🔹 هنگامی که حضرت نوح (ع) در حال ساخت کشتی بود، عدهای ایشان را تمسخر میکردند و میگفتند چه کسی در خشکی کشتی میسازد؟! در آیه ۳۸ سوره هود آمدهاست «وَيَصْنَعُ الْفُلْكَ وَكُلَّمَا مَرَّ عَلَيْهِ مَلَأٌ مِنْ قَوْمِهِ سَخِرُوا مِنْهُ ۚ قَالَ إِنْ تَسْخَرُوا مِنَّا فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنْكُمْ كَمَا تَسْخَرُونَ» هنگامی که حضرت نوح (ع) را تمسخر میکردند پاسخ میداد شما امروز ما را مسخره کنید، وقت تمسخر شما نیز [قیامت] فرا خواهد رسید!