💠دین محدودیت نیست
شفقنا- حجت‌الاسلام بقایی عضو هیأت مدیره کانون فرهنگی و تبلیغی ندای عصر ضمن تأکید بر این مطلب که طبق پژوهش‌های غربی، باورمندی به دین موجب افزایش سلامت روان است، تصریح کرد: متأسفانه بسیاری از مردم شناخت درستی از دین ندارند و فکر می‌کنند دین «محدودیت» است.
حجت‌الاسلام یعقوب بقایی، پژوهشگر دینی و کارشناس مشاوره، در گفت‌وگو با ایکنا به پاسخ به این پرسش پرداخت که چرا جامعه با وجود بهره‌مندی از شعائر دینی با حوزه سلامت روان با مشکل مواجه است، گفت: در ابتدا باید به دو نکته توجه کرد؛ نخست اینکه ما رشدهای زیادی را شاهد بوده‌ایم؛ همچنانکه مقام معظم رهبری نیز تصریح کردند که رویش‌های زیادی در انقلاب اتفاق افتاده است. درست است عده‌ای از دین فاصله گرفته‌اند، اما عده زیادی هم به فضاهای قرآنی و دینی وارد شده‌اند.
وی افزود: آمار دقیقی از ریزش‌ها و رویش‌ها نداریم که بتوانیم ادعا کنیم میزان ریزش‌ها بیشتر از رویش‌ها بوده است. صرف‌نظر از این موضوع، اگر نگاه ما معطوف به آسیب‌های روانی باشد، متأسفانه جوانان شناخت درستی از دین نخواهند داشت. یکی از علل مهمی که منجر می‌شود دانشجویان از دین فاصله بگیرند این است که شناخت درستی از دین ندارند.
حجت‌الاسلام بقایی با بیان اینکه اگر شناخت ما درست باشد و دین و اهل بیت(ع) درست معرفی شود و از طرف دیگر دین را درون‌سو کنیم این مشکلات کاهش می‌یابد، اظهار کرد: دین یا درون‌سو است یا برون‌سو. تحقیقاتی که غربی‌ها در این زمینه انجام داده‌اند بر این مطلب گواهی می‌دهد کسانی که دین در آنها درون‌سو شده باشد، یعنی تبدیل به باور شده باشد، بهداشت روانی‌شان خیلی بیشتر از آدم‌هایی است که دین در آنها برون‌سو است، یعنی فقط زمانی دیندارند که دین برایشان منافعی داشته باشد و بتوانند از دین منفعتی کسب بکند. این افراد اگر دین برایشان منفعت داشته باشد دیندارند، اما اگر دین منفعتی برایشان نداشته باشند به راحتی دین را کنار می‌گذارند؛ چراکه دین تبدیل به باورهایشان نشده است.
بقایی ادامه داد: کسانی که دین را باور کرده‌اند حالشان بهتر است. قرآن کریم می‌فرماید ذکر خدا موجب آرامش قبلی است و تو را آرام می‌کند، چراکه تبدیل به باور شده است. اگر این اعتقاد برای فرد حاصل شود، امیدوارانه‌تر و شادمان‌تر زندگی خواهد کرد. از سوی دیگر، قرآن کریم می‌فرماید: «وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَهً ضَنْکًا؛ و هر کس از یاد من دل بگرداند در حقیقت زندگى تنگ [و سختى] خواهد داشت»(طه/۱۲۴). به حکم این آیه، اگر از خداوند دور شوی زندگی خودت در تنگنا قرار می‌گیرد و خودت اذیت می‌شوی. اگر ما آمدیم دین را درست معرفی کردیم و در نتیجه تبدیل به باور شد تأثیر مثبتی بر بهداشت و سلامت روان خواهد گذاشت. در تحقیقات بسیاری که غربی‌ها انجام داده‌اند این مطلب را مشاهده کردم. مثلاً تحقیق کرده‌اند بیمارانی که خدا را قبول دارند هم درصد بهبودی‌شان بالاتر است و هم امید به زندگی‌شان بیشتر. پس باید بگوییم ما شناخت درستی از دین نداریم. همچنین، اگر شناخت ما درون‌سو شود، به بهداشت روان ما کمک خواهد کرد.
کارشناس مشاوره اظهار کرد: متأسفانه بسیاری از مردم از کوچک‌ترین و ساده‌ترین مسائل دینی هم اطلاع ندارد، چه رسد به مسائل عمیق‌تر. اگر شما از یک جوان بپرسی چرا خدا را قبول داری؟ جواب‌هایی به شما می‌دهد که خواهید دانست هیچ مطالعه‌ای در این فضا نداشته‌اند. خداوند به پیامبر فرمود: رسول من، مرا دوست داشته باشد، کاری کن مردم هم مرا دوست داشته باشند. پیامبر پرسید: من دوستت دارم اما چکار کنم مردم دوستت داشته باشند؟ خداوند فرمود: به آنها بگو چه چیزهایی را از من دارند. اگر بدانند چه چیزهایی را از من دارند عاشق من می‌شوند. این ضعف بزرگ ماست. بیشتر افرادی که به ما مراجعه می‌کنند شناخت درستی از دین ندارند و از دین یک تابو برای خود درست کرده‌اند و از دین وحشت دارند؛ مثلا تصور می‌کنند دین یعنی محدودیت. فکر می‌کنند اگر دیندار باشند باید تمام آزادی‌ها و خوشی‌های زندگی را ترک کنند. متأسفانه تعریفشان از دین این است. وقتی برای این افراد از دین صحبت می‌کنی که واقعا دین چیست، نگاهشان تغییر پیدا می‌کند.
وی در ادامه گفت: دین خیلی گسترده است. وسعت دین آن قدر زیاد است که سبک زندگی فرد را دربرمی‌گیرد. یک بُعد دین ناظر به مسائل اعتقادی است، یک بعد آن ناظر به مسائل سیاسی است، یک بعد آن ناظر به سبک زندگی و مسائل خانواده است و … . یعنی دین یک مجموعه کاملی برای انسان فراهم کرده است که بتواند در این دنیا با آرامش زندگی کند. متأسفانه تعریف ما از دین یک‌بعدی است و فقط عبادات را می‌بینیم. اکنون کتاب‌هایی هست در خصوص اینکه رفتارما و تعاملمان با همسر و فرزندمان چگونه باشد. دین یک سبک زندگی کامل است، برای اینکه هم در دنیا و هم در آخرت حالمان خوب باشد.
🆔 @nedayeasr