👇👇👇
♨️سوال:
🔰روز ذر یا عالم ذر چیست؟
✍️پاسخ:
✅درباره روز «ذر» يا عالم ذر لازم است به توضيحات زير توجه فرماييد:
خداى سبحان در قرآن کريم مىفرمايد: «...وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنِي آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلى شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيامَهِ إِنَّا کُنَّا عَنْ هذا غافِلِينَ...» (اعراف آيه 172.)
«به خاطر بياور زمانى را که پروردگارت از پشت فرزندان آدم «ذريّه» آنها را برگرفت، آنان را گواه بر خودشان گرفت و از آنها پرسيد: آيا من پروردگار شما نيستم؟ گفتند: آرى، ما گواهى داديم. اين براى آن است که در روز قيامت نگوييد: ما از اين مسئله (توحيد و معرفهاللَّه) غافل بوديم».
در توضيح و تبيين اين آيه روايات متعددى از پيامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) وارد شده است. از جمله امام باقر(ع) ضمن روايتى به زراره فرمود: «خداوند از پشت آدم، ذريهاش را تا قيامت برکشيد و آنان به صورت انبوه خارج شدند. آن گاه خداوند خود را به آنان شناساند و برايشان نماياند و اگر چنين نمىکرد، هيچ کس پروردگار خويش را نمىشناخت...» ( اصول کافى،ج3، ص 20)
اکنون سؤال مىشود که اين ظهور و بروز چگونه انجام گرفته و منظور از عالم ذر، ميثاق و يا عالم الست چيست؟
در اين رابطه ديدگاههاى مختلفى بين انديشمندان و متفکران دينى رخ نموده که اهم آنها عبارت است از:
1- پيمان در جهانى مرکب از جسم و روح؛
ارواح انسانها قبل از تعلّق به بدن، به ذرات ريزى تعلق گرفته است. آن ذرات با تعلق ارواح، زنده و آگاه شدند. پس از آن، خداوند بر ربوبيت خود پيمان گرفت و انسانها پس از پاسخ مثبت به نداى الهى به پشت آدم بازگشتند.
2- نظريه تمثيلى و فطريات؛
برخى برآنند که اين آيه از طريق تمثيل مىفهماند که خداوند، با دادن نعمتهاى بىشمار و اعطاى عقل به انسان، کاملاً به جا مىداند که در مقابلش خاکسارى و از او پيروى کند. انسان هم در ضمير خود، به اين خطاب مجازى خداوند، لبيک گفته و با وجدان خويش آن را پذيرفته است.
3- پيمان به زبان عقل و وحى؛
مراد از آيه، بيان واقعيت خارجى است و خداوند متعال به زبان عقل و وحى و با زبان انبيا، از انسان پيمان گرفته است؛
يعنى، در برابر درک عقلى و رسالت و وحى، از مردم پيمان گرفته است که معارف دين را بپذيرند.
4- پيمان در عالم ملکوت؛ .
5- پيمان فطرى؛
برخى مفاد آيه را حکايتى از فطرت آدمى دانستهاند؛ يعنى، او انسان در سرشت خويش، خداشناس و خداگراست. اين انگاره با نظريه تمثيل قرابت بسيارى دارد؛ چنان که گويى آيه شريفه بيانى تمثيلى از فطرت است.
#اعتقادی