پرسش:
آیا بدحجابی گناه حق‌الناس را بر گردن انسان می‌اندازد؟ و آیا برای جبران باید از آن‌هایی که ما را بدحجاب دیده‌اند طلب حلالیت کرد؟
پاسخ:
در بدحجابی هر سه نوع حق (حق‌الله، حق النفس و حق‌الناس) تضییع می‌شود. منتها هرکدام در مرتبه و درجهٔ خاص خود.
البته در اینجا برداشت در رابطه با حق بودن به دو گونه است که لازم است بین این دو نوع برداشت تفکیک قائل شده تا دچار اشتباه نشویم. یکی اینکه حجاب زن را حق خودش، پدرش، همسر یا برادر یا خانواده‌اش تلقی کنیم و با رضایت آن‌ها نسبت به بی‌حجابی بگوییم حجاب حق آن‌هاست آن‌ها تمایل داشته‌اند از حق خود بگذرند! این نوع برداشت از حق بودن طبیعتاً برداشت صحیحی نیست.
اما اگر منظور از حق‌الناس تضییع حقوق افرادی است که در برابر شخص بی‌حجاب دچار گناه می‌شوند این تبیین در رابطه با این موضوع صحیح است و حجاب نوعی حق‌الناس محسوب می‌شود.
نکتهٔ دیگر اینکه در رابطه با حق‌الناس دو نوع حق تعریف می‌شود: یکی حقوق مادی و دیگری معنوی. در رابطه با بدحجابی لازم است بگوییم که این نوع تضییع حق از انواع حقوق معنوی است لذا برای ادای این حق بعد از توبه و تصمیم بر ترک گناه لازم است برای خود و برای آنان که واسطهٔ گناهشان بودیم استغفار نموده و طلب مغفرت کنیم و در حقشان دعا نماییم.
البته باید بین دو مسئلهٔ حق‌الناس فقهی و شراکت در گناه تفاوت قائل شویم. منظور از حق‌الناس بودن بدحجابی حق‌الناس فقهی نیست بدین شکل که اگر کسی با بی‌حجابی خود موجبات انحراف دیگری را فراهم نمود یا با بی‌حجابی خود برای خانواده و همسر و فرزندان آن شخص مشکل ایجاد کرد ملزم به کسب رضایت این افراد باشد؛ بلکه منظور ما از حق‌الناس بودن حجاب در اینجا همان شراکت در گناه است چراکه شخص بی‌حجاب چون واسطهٔ گناه می‌شود و باعث تحریک افراد به سمت گناه، درنتیجه در گناه آن‌ها شریک است و موجبات عذاب خویش را فراهم نموده است.
اگر ما بدحجابی را حق‌الناس تلقی کرده و خود را ملزم به ادای این حق معنوی (به‌صورت استغفار و دعا و طلب مغفرت و...) می‌کنیم درواقع از نگاه اخلاقی قائل به این امر می‌شویم چراکه گناه کردن تأثیر نامطلوب بر قلب انسان دارد و برای رفع کدورت گناه از دل، به کوچک‌ترین امور نیز توجه ویژه می‌شود؛ اما از جهت فقهی اگر بخواهیم به این قضیه نظر کنیم حق‌الناسی بر عهدهٔ ما به این معنا که ملزم به ادایش باشیم نیست.
لازم است بدانیم تنها عاملان گناه، گناهکار نیستند، بلکه تمام کسانی که با استفاده کردن از وسائل مختلف تبلیغاتی و یا آماده ساختن زمینه‌ها و حتی گفتن یک کلمه کوچک تشویق‌آمیز و یا حتی نوع پوشش خود عاملان گناه را به کار خود ترغیب کنند در آن سهیم‌اند.
#کارشناس_اخلاق
#حجاب
#حق_الناس
@pasokhsara