اين سکوت و مصلحت انديشى اوّلاً👈اجر و پاداش الهى و فضل او را مى طلبم ثانياً👈مى خواهم دربرابرزرو زيورهايى که شما به خاطر آن با يکديگر رقابت داريد، پارسايى ورزيده باشم 🌅امام(عليه السلام) در اين عبارت کوتاه حقايق مهمّى رابيان فرموده است ⬅️نخست اين که: او از همه افرادبراى جانشينى رسول خدا(صلى الله عليه وآله) شايسته تر بودو آنهايى که به خاطر منافع شخصى يا کينه و حسادت او را از حقّ خود بازداشتند، هم بر او ستم کردند، و هم برمسلمين (که آنها را از چنين پيشواى شايسته اى، محروم نمودند). ⬅️ديگر اين که: سکوت امام(عليه السلام) و تسليم در برابر شرايط موجود، هرگز بى قيد و شرط نبود; بلکه مشروط به اين بوده که کار مسلمانان سامان يابد و بر کسى ظلم و ستمى نشود. ⬅️و ديگر اين که: امام(عليه السلام) در برابر اين سکوت تلخ وبسياررنج آور،اجر و پاداش الهى را مى طلبيدودر ضمن مى خواست اثبات کند آنچه را آنها از زرق و برق دنيا به خاطر آن بر سرو سينه مى زنند و به اصطلاح «سر و دست مى شکنند» چيز بى ارزشى است، که در ترازوى سنجش فکر بلند امام(عليه السلام) وزنى ندارد. ⁉️⁉️⁉️ 👈پاسخ به چند پرسش⁉️ در اينجا چند سؤال باقى مى ماند⁉️ 👈نخست اين که: آيا مفهوم اين سخن آن است که سکوت امام(عليه السلام) در دوران خلافت خليفه اوّل و دوّم، دليل بر اين است که آنها از مسير حقّ و عدالت خارج نشدند، و گر نه امام قيام مى نمود و اعتراض مى کرد⁉️ ⬅️پاسخ اين سؤال آن است که امام(عليه السلام) به يقين از آن وضع رضايت نداشت و همانطور که در«خطبه شقشقيّه» و غير آن آمده، اعتراض خود را نسبت به وضع آن زمان پنهان نکرد، منتهى در آغاز کار، با خوددارى ازبيعت با خليفه اوّل و اعتراض برآنچه در «سقيفه» گذشت، آنچه را بايد بگويد، گفت (همانگونه که در شرح خطبه ۶۷ گذشت) وبعدکه پايه هاى خلافت آنها محکم شدواعتراض بر آنان سودى نداشت سکوت اختيار کرد، مبادا درگيرى در داخل حکومت اسلامى، سبب تضعيف آن گردد. ⬅️و از اينجا جواب اين سؤال نيز روشن مى شود که چرا امام به «عثمان» اعتراض نکرد،درحالى که خطاهاى او در مورد بذل و بخشش بيت المال به خويشاوندانش و سپردن پست هاى حسّاس کشور اسلامى به افراد نالايق، بر هيچ کس مخفى نبود، آيا اين سکوت دليل بر رضايت آن حضرت به اعمال «عثمان» است⁉️ ⬅️بى شکّ امام نه در برابر «عثمان» سکوت کردو نه نسبت به اعمال او رضايت داد، ⬅️اعتراض به تبعيد«ابوذر» به «ربذه» و پاره اى از کارهاى ديگر، به خوبى نشان مى دهد که امام(عليه السلام) نسبت به اعمال «عثمان» معترض بود ⬅️از جمله گواهان روشن بر اين معنا همان چيزى است که از امام(عليه السلام) در آخرين روزهاى عمر «عثمان» نقل شده است که وقتى «عثمان» از اجتماع مسلمانان از بلاد مختلف اسلامى در مدينه با خبر شد شخصاً به منزل امام(عليه السلام) آمد و عرض کرد: «تو نزد مردم قدر و منزلت دارى و همه به سخنانت گوش فرا مى دهند، اوضاع را که مشاهده مى کنى چقدر بحرانى است، من دوست دارم تو با آنها صحبت کنى و آنان را از اين راه که در پيش گرفته اند، منصرف سازى.» 🌅امام(عليه السلام) فرمود: «با چه شرطى آنها را راضى و منصرف نمايم⁉️ ⬅️ «عثمان» گفت:«به اين شرط که من از اين به بعد با صلاح ديد تو رفتار کنم 🌅 امام(عليه السلام) فرمود«من بارها با تو درباره خلافکاريها سخن گفته ام و تو هم وعده دادى که عمل کنى ولى به سخنان «مروان» و «معاويه» و «ابن عامر» گوش فرادادى و پيمانت را با من شکستى.» 🌅با اين حال، امام(عليه السلام) قول مجدّد «عثمان» را داير به اصلاح روشهاى نادرست خلافتش پذيرفت و به اتّفاق «سى نفر» از مهاجران و انصار، با کسانى که از «مصر» آمده بودندوبرضدّ «عثمان» شوريده بودند، سخن گفت و «مصريان» پذيرفتند که به «مصر» بازگردند. ⬅️ سپس «عثمان» کارهاى خلاف ديگرى انجام داد، که شرح آن در جلد اوّل ذيل «خطبه شقشقيّه» (صفحه ۳۷۱) تحت عنوان «علل شورش بر ضدّ عثمان» گذشت و تدابير امام(عليه السلام) در خاموش کردن آتش فتنه، به خاطر خلافکارى هاى جديد، بر باد رفت. ⬅️اين سخن به خوبى نشان مى دهد که امام(عليه السلام) بارهاوبارها به اعمال عثمان اعتراض کرده بود و از او پيمان گرفته بود که وضع خود را اصلاح کند، ⬅️ولى عثمان چنان تحت نفوذ وسوسه هاى «مروان» و «معاويه»بود، که هرگز وضع خود را - هر چند در ظاهر - اصلاح نکرد. ⬅️در خطبه/۱۶۴نهج البلاغه نيز، شرح مفصّلى در اين زمينه آمده است که هنگامى که مردم نزد «امام» جمع شدند و از «عثمان» شکايت کردند و از آن حضرت خواستند که با «عثمان» در اين زمينه صحبت کند و از او بخواهد که از اشتباهاتش دست بردارد، 🌅حضرت نزد او آمد و او را نصيحت کرد و به اعمالش اعتراض فرمود و او را از ستم کارى بر حذر داشت واز اينکه در آن سنّ و سال، زمام اختيارخود رابه دست مروان(وافرادی ماننداوبسپارد)👇👇